DİYET EGİTİMİNİN HİPERLİPİDEMİK HASTALARIN BESLENME ALISKANLIKLARI, BESLENME BİLGİ DÜZEYLERİ VE BESLENME DURUMUNA ETKİSİNİN DEGERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emine Nüket ÜNSAL

Danışman: NEVİN ŞANLIER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Arastırma diyet egitiminin hiperlipidemik hastaların beslenme alıskanlıkları, beslenme bilgi düzeyleri ve beslenme durumuna etkisi tespit etmek amacıyla planlanmıs ve yürütülmüstür. Arastırmanın evrenini, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Diyet Poliklinigine basvuran yasları 25-65 arasında, ilaç tedavisi uygulanmayan toplam 82 hasta (45 kadın, 37 erkek) olusturmaktadır. Bu arastırma kapsamında, bireyler için anket formu kullanılmıstır. Anket formu ile elde edilen verilerin yüzde ve frekans dagılımları alınmıs; verilere ki-kare, t-test ve korelasyon uygulanmıstır. Arastırmada anlamlılık düzeyi .01, .001 ve .05 olarak kabul edilmistir. Arastırma sonucunda: 1) Bireylerin cinsiyetine göre ailelerindeki kisilerin hastalıklarının dagılımı incelendiginde hiperlipidemik hastaların yarıdan fazlasının ailelerinde sismanlık, tansiyon ve kalp hastalıklarının mevcut oldugu tespit edilmistir. 2) Egitim sonrasında, ara ögünde meyve tüketiminin artısı, simit, pogaça, bisküvi ve kraker tüketiminin azalısı dikkat çekmektedir. 3) Arastırmaya katılan erkek ve kadınların beden kütle indekslerinde, erkeklerin bel çevrelerinde egitim sonrasında azalma oldugu ve bunun istatistiksel olarak anlamlı oldugu tespit edilmistir. 4) Verilen egitimden sonra bireylerin tereyagı tüketiminin olmadıgı, zeytinyagı ve bitkisel yag tüketiminde egitim öncesine göre artıs, ekmege yag sürme alıskanlıklarında ise azalma oldugu gözlenmektedir. II 5) Egitim sonrasında, toplamda instant kafe, Türk kahvesi, kolalı ve alkollü içeceklerin tüketiminde az miktarda da olsa azalıs oldugu dikkat çekmektedir. 6) Egitim sonrası sonuçlarına göre, kolesterol, trigliserid, LDL ve VLDL kolesterol degerlerinde önemli oranda düsüsler gözlenmektedir. 7) Egitim sonrasında total kolesterol ile boy uzunlugu arasında % 95 güvenirlikle negatif yönde; trigliserid ile vücut agırlıgı ve BKİ arasında % 95 güvenirlikle pozitif yönde anlamlı bir iliski bulunmustur. 8) Hiperlipidemik hastaların beslenme egitimi aldıktan sonra beslenme bilgi düzeylerinin arttıgı gözlenmektedir. 9) Arastırmaya katılan bireylerin günlük enerji alımlarının egitim öncesi 2154.12 kcal iken, egitim sonrası 1621.98 kcal'ye düstügü tespit edilmistir. Günlük alınan posa miktarı, egitim öncesi ve egitim sonrası 24.4-28.4 g (RDA'nın % 98- % 114), kolesterol miktarı 253.7-176.4 mg (RDA'nın % 84- % 59) ve doymus yag asidi 29.8-18.0 g (RDA'nın % 149- % 90) bulunmustur. 10) Hiperlipidemik hastaların beslenme egitimi aldıktan sonra günlük protein, A vitamini, folikasit, kalsiyum ve posa tüketimlerinin arttıgı, enerji, kolesterol, ÇDYA ve doymus yag asidi tüketimlerinin ise azaldıgı ve istatistiksel açıdan anlamlı oldugu tespit edilmistir.