Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: REHA CAN YILMAZ
Danışman: ÖZLEM SAĞIROĞLU
Özet:Cumhuriyetin ilanı ile birlikte; başkent olarak kabul edilen Ankara’da karşılaşılan en önemli sorunlardan biri konut sorunu olmuştur. Başkent oluşu ile birlikte nüfus artışındaki hız ve cumhuriyet rejimi ideolojisiyle birlikte gelişen çağdaş bir kent oluşturma amacıyla Ankara; imar sorununa çözümler ve yaklaşımlar açısından Türkiye’deki imar anlayışını tanımlayıcı bir rol oynamıştır. Ülke çapında geliştirilen konut politikaları için şekillendirici bir rol oynayan Ankara kenti, mülk-konut anlayışı ile yapılan Arsa–altyapı programlarının ilk örneğini de Yenimahalle ilçesinde barındırmaktadır. Konut sorununun çözülmesi amacıyla pek çok kurumun bir araya gelmesi sonucunda bu bölgeye hazırlanan imar planları ile burada tasarlanan “yaşam” ülkemiz bağlamında eşsiz olup, dönemin kültürel, ekonomik, siyasal, bilimsel ve estetik özelliklerini bir bütün olarak bünyesinde barındırmaktadır. Ancak herhangi bir koruma durumu söz konusu olmadığından, 1948 yılı ve sonrasında yapılan bu konutlardan, günümüze çok az sayıda örnek kalmış olup; çok hızlı bir şekilde yerlerini apartmanlara bırakmaktadır. Günümüze % 2,5 gibi bir oranda ulaşabilen bu konutların korunmasına yönelik adımlar, yapıların 100 yıldan eski olmaması sebebi ile henüz atılamamıştır. Ancak 2863 sayılı Kültür ve Tabiat varlıklarını koruma kanununun 6 maddesinin B bendinde belirtilen ‘100 ve üzeri yaşta olmamalarına rağmen önem ve özellikleri bakımından Kültür ve Turizm Bakanlığınca korunmalarında gerek görülen taşınmazlar’ bağlamında korunmaları mümkün görünmektedir. Bu tez çalışması kapsamında Yenimahalle’de bulunan bu kooperatif konutlarından günümüze kalan örneklerinin tespit ve belgelemesi yapılmış, yapıların mevcut durumları üzerinden özgünlük ile değişme ve bozulma bağlamında problemleri saptanmıştır. Yapıların ‘değerli’ kabul edilebilmeleri için gerek duyulan kriterler, hem geleneksel yapılar için tespit edilmiş olan mimari miras, hem de DOCOMOMO tarafından tespit edilmiş olan modern mimarlık mirası bağlamında araştırılmış ve tespit edilmiştir. Tespit edilen konutlar bu kriterlere göre değerlendirilerek ‘değer’ analizi yapılmış, korunmalarına, yeniden işlevlendirilerek hayata tekrar katılmalarına yönelik öneriler sunulmuştur.