Eski harfli çocuk dergilerinden Çocuk Dünyası Dergisinin değerler aktarımı açısından incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF KORKUSUZ

Danışman: FAHRİ TEMİZYÜREK

Özet:

Değerler, bireylerin davranışlarına yön veren, milletleri ayakta tutan, toplumdaki huzur ve güven ortamını tesis eden önemli olgulardır. Her geçen gün daha önemli hâle gelen değerler aktarımı konusunda çocuk edebiyatı ürünlerine büyük bir görev düşmektedir. 1913 yılında yayın hayatına başlayan Çocuk Dünyası dergisi, çocuk edebiyatı konusunda içinde bulunduğu dönemde büyük bir boşluğu doldurmuş ve değerler aktarımında oldukça önemli bir rol üstlenmiştir. Bu çalışmada, 1913-1927 yılları arasında yayımlanan Çocuk Dünyası dergisinde değerler aktarımına ait unsurları tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman tarama kullanılmıştır. Öncelikle derginin eski harflerle basılmış 109 sayısında yer alan metinler yeni Türk harflerine çevrilmiş, ardından değerler aktarımı açısından incelenmiştir. Metinler, içeriklerinde yer alan değerlere göre gruplandırılmış ve elde edilen bulgular tablolar halinde sunulmuştur. Tespit edilen bulgular yorumlanmış, değerlerin hangi metinde ne şekilde yer aldığı belirtilmiştir. Metinlerde belirlenen değerler tekrar etme sıklıklarına göre sıralanarak tablo halinde sunulmuştur. Dergide yer alan olumsuz iletilere ait bulgular ve yorumlara da yer verilmiştir. Çalışmada, Çocuk Dünyası dergisinde okuyucuya aktarılan 40 değer tespit edilmiş, en sık tekrar eden değerlerin akıl ve feraset sahibi olmak, sevgi ve vatanseverlik olduğu görülmüştür. Son bölümde bulgulardan hareketle varılan sonuçlar ve öneriler sunulmuştur. Çalışmanın sonunda derginin ilk 50 sayısından yeni harflere aktarılan metinlere ve dergiden örnek sayfalara yer verilmiştir. Bu çalışma, Çocuk Dünyası’nın değerler aktarımındaki rolünün yanı sıra yayımlandığı dönemin siyasî, sosyal ve kültürel hayatı hakkında da bilgi vermektedir.