Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dilek Yazıcıoğlu Cezayir
Danışman: CEYLA İRKEÇ
Özet:Dünya popülasyonunun %11'ini etkileyen migren; sıklıkla tek taraflı, zonklayıcı baş ağrısı ile birlikte ışığa, sese, kokuya artmış hassasiyetin, bulantı-kusmanın ve farklı otonomik, kognitif ve emosyonel bozuklukların eşlik ettiği, ataklarla seyreden, herediter, nörovasküler bir bozukluktur. Patofizyolojisinde anormal vazoaktivite ve meningeal aseptik inflamasyona neden olan trigeminal ağrı yolaklarının aktivasyon ve sensitizasyonu rol oynar. Migren benign bir hastalık gibi düşünülse de engelliliğe sebep olması, ataklarla seyri, MR görüntülerinde beyaz cevher anormallikleri ve enfarkt benzeri lezyonlar gözlenmesi migrende nörodejeneratif bir süreci akla getirmektedir. Migrenin serum/plazma biyobelirteçlerini aramak 1990'ların başından beri oldukça dikkat çekmektedir ve birkaç sitokin ve nörotransmitter olası biyobelirteç olarak önerilmiştir. Ancak alandaki yoğun çabaya rağmen şu anda migren için kabul edilmiş bir serum biyobelirteci yoktur. Yeni biyobelirteçlerin bulunması, migren için riskli bireylerin önceden tanınmasında, hastalık tanı ve tedavisinde ve tedavi cevaplarının izlenmesinde kullanılabilecektir. Bu çalışma; migren tanısı alan hastaların tüm örneklemde serum apelin ve sirtüin 1 düzeylerini sağlıklı kontrollerle karşılaştırmayı ve antiinflamatuar ve nöroprotektif etkisi olan bu proteinlerin migren tanısında, hastalığın gidişatını belirlemede ve özellikle yeni tedavi stratejileri geliştirmede yardımcı olabileceğini göstermeyi amaçlamıştır. Bu amaçla ICHD-III kriterlerine göre migren tanısı alan 30 migren hastası ile 20 sağlıklı birey çalışmaya dahil edilmiştir. Migren grubu içinde 22 hasta epizodik, 8 hasta kronik migren, yine bu gruptan 4 hasta auralı, 26 hasta ise aurasız migren tanı kriterlerini karşılamaktaydı. 12 migren hastası atak döneminde, 18 hasta ise ataksız dönemde idi. Hastaların ve gönüllü sağlıklıların serum örnekleri alınarak ELISA yöntemi ile apelin ve sirtüin 1 düzeyleri çalışıldı. Migren ve kontrol grubunun serum apelin ve sirtüin 1 düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmemiş olmakla birlikte migren grubunda bu protein değerleri daha yüksek saptanmıştır. Migren grubu içerisinde auralı-aurasız, epizodik-kronik ve atak-ataksız dönem grupları arasında serum apelin ve sirtüin 1 düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Apelin ve sirtüin 1'in antiinflamatuar ve nöroprotektif etkileri değişik hastalıklarda gösterilmiş olmakla birlikte migrende daha önce bu proteinlerle ilgili hiç çalışma yapılmamıştır ve bu çalışma bir ilki temsil etmektedir. Apelin ve sirtuin 1 düzeyleri ile migren arasında direk bir ilişki gösterilemediyse de bu konuda daha çok sayıda hasta ile yapılan çalışmalara gereksinim duyulmaktadır.