Farklı disiplin alanlarından mezun fen bilimleri öğretmenlerinin elektrik akımının manyetik etkisi konusundaki teknolojik pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: SEMİH AYDIN

Danışman: MAHMUT SELVİ

Özet:

Bu araştırmanın amacı, farklı disiplin alanlarından mezun fen bilimleri öğretmenlerinin sekizinci sınıfta işlenen Elektrik akımının manyetik etkisi konusundaki teknolojik pedagojik alan bilgilerinin (TPAB) incelenmesidir. Bu çalışmaya, ikisi kadın ikisi erkek dört fen bilimleri öğretmeni katılmıştır. Öğretmenlerden ikisi fen bilgisi öğretmenliği disiplin alanı, biri biyoloji disiplin alanı, diğeri ise biyoloji-kimya öğretmenliği disiplin alanından mezun olmuştur. Öğretmenlerin öğretim deneyimi, 6 ile 24 yıl arasında değişmektedir. Katılımcı öğretmenler, gönüllülük esasına göre seçilmiştir. Araştırmanın veri toplama süreci, 2010-2011 öğretim yılı ilkbahar aylarıdır. Bu araştırma bir çoklu durum araştırmasıdır. Araştırmada, öğretmenlerin teknolojik pedagojik alan bilgilerini incelemek için gözlem, görüşme, alan bilgisi sınavı, teknolojik pedagojik içerik (alan) bilgisi ölçeği ve doküman incelemesi ile veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz, içerik analizi ve üçgenleme metodu ile birlikte değerlendirilerek analiz edilmiştir. Nitel verilerden elde edilen bulgulara göre, farklı disiplin alanlarından mezun olan öğretmenlerin teknoloji ile daha etkili bir öğretim yapmak için sahip oldukları bilgi türlerine göre, durumları arasında bazı farklılıklar var olduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına göre, fen öğretimine yönelim, amaç ve hedefler açısından bütün öğretmenlerin yapılandırmacı yönelime sahip oldukları anlaşılmıştır. Fakat fen bilgisi öğretmenliği disiplin alanından gelen öğretmenlerin, biyoloji disiplin alanı ve biyoloji-kimya öğretmenliği disiplin alanından gelen öğretmenlere göre, teknoloji ile fen öğretimine daha fazla yönelime sahip oldukları gözlenmiştir. Teknoloji ile fen öğretiminde öğrenci anlamaları bilgisi, ölçme ve değerlendirme bilgisi ve teknolojik bilgi bakımından öğretmenlerin sahip oldukları bilgi düzeyleri, birbirlerinden farklı olsa da, mezun oldukları disiplin alanlarına göre öğretmenlerin bilgileri arasında belirgin bir farklılık bulunmamıştır. Yapılan araştırmada teknoloji ile ölçme ve değerlendirmede, öğretmenlerin genelde klasik diyebileceğimiz ölçme ve değerlendirme yöntemlerini kullandıkları gözlenmiş fakat herhangi bir dijital teknolojik uygulama ile ölçme yaptıkları gözlenmemiştir. Fen bilgisi öğretmenliği disiplin alanından mezun öğretmenlerin biyoloji disiplin alanı ve biyoloji-kimya öğretmenliği disiplin alanından mezun olan öğretmenlere göre, konu alanı bilgisi, teknoloji ile entegre edilmiş fen öğretiminde öğretim stratejileri ve temsilleri bilgisi, teknoloji ile entegre edilmiş fen öğretim programı ve öğretim materyalleri bilgisi, bağlam bilgisi, teknolojik alan bilgisi, teknolojik pedagojik bilgi, teknolojik pedagojik alan bilgisi bakımından, durumlarının daha iyi olduğu bulunmuştur. Yapılan araştırmada öğretmenin sahip olduğu konu alan bilgisinin, teknolojik alan bilgisini güçlü bir şekilde etkilediği gibi öğretmenin bağlam bilgisini, teknolojik pedagojik bilgisini ve teknolojik pedagojik alan bilgisini de güçlü bir şekilde etkilediği bulunmuştur. İyi bir teknolojik pedagojik alan bilgisine sahip olmanın ilk şartının, iyi bir konu alan bilgisine sahip olmak olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, çalışmanın sonunda öğretmen eğitimcileri ve gelecekte TPAB alanında çalışma yapacak olanlar için önerilerde bulunulmuştur.