Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CEREN BAŞTEMUR KAYA
Danışman: HASAN ÇAKIR
Özet:Bu çalıĢmanın amacı Alice programı ile programlama öğretiminin; öğrencilerin akademik baĢarısına, problem çözme becerisi algısına, motivasyonuna ve programlamaya hazır bulunuĢluk düzeyine etkisini, Alice programı ile ilgili öğrenci değerlendirmelerini belirlemektir. AraĢtırmada karma yöntemlerden sıralı açıklayıcı desen kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın nicel boyutunda öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıĢ, nitel boyutunda deney grubu öğrencileriyle Alice programı ile programlama öğretimine yönelik odak gruplu görüĢmeler yapılmıĢtır. AraĢtırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı NevĢehir Hacı BektaĢ Veli Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri Bölümü'nde okuyan ve Nesne Tabanlı Programlama I dersini alan 63 birinci sınıf öğrencisi ile 8 hafta boyunca sürmüĢtür. Normal öğretim öğrencileri deney grubu, vii ikinci öğretim öğrencileri karĢılaĢtırma grubu olarak, yansız atama yoluyla atanmıĢtır. Hem deney hem de karĢılaĢtırma grubunda Gagné'nin dokuz aĢamalı öğretim modeli göz önünde bulundurularak öğretim tasarlanmıĢtır. Deney grubundaki öğrenciler Alice ve NetBeans programları ile karĢılaĢtırma grubundaki öğrenciler NetBeans programı ile Java programlama dilini öğrenmiĢler, ilgili programlarla örnek ve uygulamalar yapmıĢlardır. AraĢtırmanın nicel verileri akademik baĢarı testi, problem çözme becerisi algısı ölçeği, motivasyon ölçeği, programlamaya hazır bulunuĢluk düzeyi belirleme testi; nitel verileri yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu aracılığı ile toplanmıĢtır. AraĢtırma sonucunda nicel veriler analiz edildiğinde; akademik baĢarı, problem çözme becerisi algısı ve motivasyon bakımından deney ve karĢılaĢtırma grubu arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Ġki grupta yer alan öğrenciler Java programlama dillini öğrenmeye odaklanmıĢlardır. Ġlgili derste baĢarılı olabilmek için çaba sarf etmiĢlerdir. Ders kapsamında problem çözme becerisi gerektiren örnek ve uygulamalar yapmıĢlardır. Bu nedenler göz önünde bulundurulduğunda ilgili değiĢkenlerde anlamlı bir fark çıkmamıĢ olabilir. Programlama öğretiminde Alice programı kullanımı ile programlamaya hazır bulunuĢluk düzeyi arasında deney grubu lehine olumlu yönde anlamlı bir iliĢki tespit edilmiĢtir. Programlama dillerinde kullanılan temel kavramlar benzerdir. Her programlama dili öğretiminde temel kavramlar yeniden öğrencilere sunulmaktadır. Alice programının programlamaya hazır bulunuĢluk düzeyini anlamlı olarak olumlu yönde etkilediği sonucu, öğretim ortamlarında önceden programlama dersi alınsa dahi her programlama dersinin baĢında programlama kavramlarının ilk kez öğretiliyormuĢ gibi tekrar öğretilmesiyle harcanan zamanı en aza indirip programlama becerilerini artırmaya yönelik çalıĢmaların yapılmasına yoğunlaĢılmasını sağlayabilir. Nitel veriler analiz edildiğinde öğrencilerin Alice programının temel kod kavramlarının öğrenilmesini ve programlama mantığını anlamayı kolaylaĢtırdığını, programlamayı öğrenme isteğini arttırdığını ifade ettikleri görülmüĢtür. Ancak Alice programında kod yazılamaması nedeniyle kod yazma becerisinin geliĢtirilememesini ve Türkçe dil desteğinin olmamasını olumsuz yönde eleĢtirdikleri; Alice programını, ileri seviye programlama için yetersiz gördükleri belirlenmiĢtir. Ayrıca öğrencilerin çoğu, ileride programlama dili öğretmeleri gerekirse Alice programını öğrenme ortamı olarak kullanacaklarını belirtmiĢtir. AraĢtırma sonuçları göz önünde bulundurulduğunda Alice programı ile programlama öğretimi, öğrenme ortamlarını zenginleĢtirip programlama öğrenimini kolaylaĢtırabilir. Öğrencileri derste aktif kılıp programlama temeli oluĢturmalarında yarar sağlayabilir. Öğrencilerin programlama becerileri arttırılabilir. Özellikle meslek yüksekokullarında teorik ağırlıklı eğitim verilmesinin yanı sıra uygulamaya dönük çalıĢmaların kalitesi bu Ģekilde arttırılabilir.