Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Öğrenci: BEHİYE ATALAY
Danışman: İSMET ÇETİN
Özet:Bu çalışmamızda Millî Eğitim Bakanlığının 2005 yılında Talim ve Terbiye Kurulunun 14.07.2005 tarihli, 2574 sayılı ortaöğretim programlarına göre düzenlenen Türk Edebiyatız ile Dil ve Anlatımz ders kitaplarında yer alan halk edebiyatı metinlerinde millî, ahlakî, insanî, manevî ve kültürel değerler tespit edilmiş; Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım eğitiminde değer aktarımının nasıl olması gerektiği ortaya konmuştur. Araştırmanın birinci bölümünde, değerin tanımı, işlevleri, sınıflandırılması, özellikleri ve eğitimi, norm, sosyal kontrol ve kültür kavramlarının tanımı, 1924 yılından itibaren Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım programlarının gösterdikleri değişim süreçleri ve bu programlarda değerlerin nasıl yer aldığına değinilmiştir. Problem durumuna bağlı olarak da araştırmanın amacı, önemi, sınırlılıkları, sayıltıları ve tanımları belirtilmiştir. Araştırmada, betimsel alan araştırması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Millî Eğitim Bakanlığının Talim ve Terbiye Kurulunun 14.07.2005 tarihli 2574 sayılı kararı ile Ders Kitabı olarak tavsiye ettiği Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım ders kitapları; örneklemini ise bu ders kitaplarda yer alan Metin İnceleme ve Anlama Yorumlama bölümlerinde yer alan halk edebiyatı metinleri oluşturulmuştur. Metinlerde işlenen değerler ilgili kitaplardan fişlenerek bilgisayara aktarılmış, elde edilen veriler nitel açıdan sınıflandırıldıktan sonra betimsel alan araştırması kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçta ortaöğretim Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım ders kitaplarında yer alan halk edebiyatı metinlerinde dinî değerler ile sevgi değerinin en çok yer aldığı görülmüştür. Sevgi ve dinî değerleri sırasıyla, vatanseverlik, kahramanlık, ödül, yardımseverlik değerleri takip etmiştir. Ayrıca Türk Edebiyatı kitaplarında yer alan bazı değerlerin Dil ve Anlatımkitaplarında yer almadığı görülmüştür. Sağlıklı olmaya önem vermek, vefalı olma, bilgili olma eserlerde en az yer verilen değerlerdir.