ORTA ÖĞRETİM DOKUZUNCU SINIF TÜRK EDEBİYATI DERS KİTAPLARINDAKİ GÖRSEL ZEKÂ, SOSYAL ZEKÂ VE İÇSEL ZEKÂ UNSURLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NİLGÜN KELEŞ

Danışman: AYŞE YÜCEL ÇETİN

Özet:

Bu çalışma; çoklu zekâ kuramına (ÇZK) uygun olarak hazırlanıp, 2005 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanarak orta öğretim kurumlarının 9. sınıflarında okutulan Türk Edebiyatı ders kitabı ve 1992 yılı, Lise 1 Türk Dili ve Edebiyatı ders programına uygun olarak hazırlanmış; MEB, Şimşek, Serhat, ve İnkılâp Yayınlarına ait ders kitaplarının görsel, sosyal ve içsel zekâ açısından kuramsal temellerinden hareketle içeriklerinin analiz edilmesi, eksik yönlerinin karşılaştırılması amacıyla planlanıp, yürütülmüş nitel bir çalışmadır. Çeşitli devlet okullarında ve özel okullarda çalışan 100 öğretmene uygulanan 37 soruluk bir anket çalışmasıyla teze ilişkin öneriler desteklenmiş olup; bu sorularda öğretmenlerin yeni kitabın ÇZK'nın temeline uygunluğu, görsel, sosyal ve içsel zekâya yönelik eleştirilerine ilişkin duygu ve düşünceleri sorgulanmıştır. Sonuç olarak; davranışsal kurama uygun olarak hazırlanan 9. sınıf Türk Edebiyatı ders kitaplarında, farkında olunmadan ÇZK'ya yer verilmiş olunmasına karşın tam olarak bu kurama uygun değildir. Yeni dönem edebiyat kitaplarının ise bu kuramın temeline uygun olarak hazırlandığı; ancak incelenen zekâ alanlarına tam olarak hitap etmediği söylenebilir. Ders kitabı temel öğretim materyalidir. Öğretmenlerin ders işleme stratejilerinin de ÇZK uygulamasında büyük yeri vardır. ÇZK'nın uygulanabilmesi sadece ders kitabıyla mümkün olmadığından çeşitli öğretim araç-gereçleriyle desteklenmesi gerekmektedir. Bununla beraber ders kitapları, ÇZK'nın öğretim stratejilerine olanak sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.