Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÜLKÜ ÜLKER
Danışman: Halil İbrahim Bülbül
Özet:
Teknolojik gelişmelerin ilerlemesi ile ortaya çıkan yeniliklerin eğitim öğretim süreçlerine yansımaları, e-öğrenme sistemlerinin her geçen gün biraz daha gelişmesi ve bu sistemlere uygun yeni ihtiyaçların ortaya çıkması şeklinde bir döngüye sahiptir. Ölçme ve değerlendirme faaliyetleri, bu döngüde kendisine e-değerlendirme sistemleri ile yer bulmuştur. Çevrimiçi ortamlarda öğrenme için önemli olan değişkenlerden birisi motivasyondur ve sınav kaygısı hem motivasyonu hem de akademik başarıyı olumsuz etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı e-öğrenme ortamında etkileşimli değerlendirme araçları kullanımının başarı kayısına, motivasyona, başarıya etkisini ve öğrenen görüşlerini incelemektir. Bu amaçla açıklayıcı sıralı karma yöntem araştırma deseni kullanılarak birinci aşamada nicel araştırma süreci, ikinci aşamada ise nitel araştırma süreci gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada 18 yaş üstünde olup gönüllü katılım sağlayan 42 katılımcı ile eşitlenmemiş kontrol gruplu yarı deneysel desende nicel araştırma gerçekleştirilmiş ve başarı kaygısı ölçeği, motivasyon ölçeği, başarı testi ile nicel veriler toplanmıştır. İkinci aşamada etkileşimli değerlendirme araçlarını kullanan katılımcılardan açık uçlu anket formu ile nitel veri toplanmıştır. Araştırma sürecinde ARCS motivasyon modeline göre planlanan e-ticaret dersine yönelik 6 haftalık eş zamanlı ders sunumları Adobe Connect sanal sınıf uygulaması
vii
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Eş zamanlı dersler deney ve kontrol grubunda aynı şekilde yürütülmüştür. Deney grubunda kontrol grubundan farklı olarak ders süreci dışında etkileşimli değerlendirme araçları ile etkinlikler uygulanmıştır. Ulaşılan bulgulara göre etkileşimli değerlendirme araçları kullanımının başarı kaygısı ve motivasyon üzerinde bir etkisi olmadığı görülmüştür. Nitel bulgular, etkileşimli değerlendirme araçları kullanımının motivasyona olumlu katkılar sunduğunu göstermiştir. Deney grubundan elde edilen bulgulara göre etkileşimli değerlendirme araçları kullanımı ile desteklenen e-öğrenme süreci öğrenen başarısındaki değişimin %76’sını açıklamıştır. Deney ve kontrol gruplarının karşılaştırılmasından elde edilen bulgulara göre etkileşimli değerlendirme araçları kullanımı öğrenen başarısındaki değişimin %29’unu açıklamıştır. Etkileşimli değerlendirme araçları kullanımının başarı üzerinde yüksek düzeyde etkiye sahip olduğu ve başarıyı arttırdığı tespit edilmiştir. Nitel bulgulardan ulaşılan sonuca göre etkileşimli değerlendirme araçları kullanımı yoğun şekilde bilişsel süreçleri desteklemektedir. Teknik altyapı ve gereksinimler (kullanılan cihazın donanımsal ve yazılımsal yeterlikleri, kullanılan ağ yapısının özellikleri vb.) gibi olumsuz etkilerin e-öğrenme ortamında etkileşimli değerlendirme araçları kullanımından alınan verimi düşürdüğü ve öğrenme sürecini olumsuz etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan bulgular doğrultusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler : başarı, başarı kaygısı, e-değerlendirme, e-öğrenme, etkileşimli değerlendirme, motivasyon