Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: TONGUÇ VARDAR
Danışman: LATİF AYDOS
Özet:Araştırmanın amacı; Türk Futbolunda son dönemlerde yaşanan şike olaylarının bazı demografik özellikler açısından toplumsal algısını tespit etmektir. Araştırmada Survey tarama yöntemi uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini, süper lig takımlarının bulunduğu, Ankara, İstanbul, Bursa, Antalya, Trabzon ve Balıkesir il merkezi, örneklem gurubunu ise bu illerde yaşayan taraftar grupları, takım oyuncuları ve görevlileri ile vatandaşların oluşturduğu 591 erkek 299 kadın olmak üzere toplam 890 kişi katılmıştır. Amaca dönük bir anket geliştirilmiştir. Anketin hazırlanmasında, spor uzmanlarından, Spor bilimcilerinden, ölçme ve değerlendirme uzmanlarından yardım alınmıştır. Hazırlanan anketin anlaşılabilirliği, kapsam geçerliği ve güvenirliği test edilmiştir. Cronbach's Alpha güvenilirlik katsayısı 0.63 bulunmuştur. Bu katsayıda araştırmacılara göre geçerli bir katsayıdır. İstatistik işlemler, uygun istatistik programları ile yapılmıştır. İstatistiksel teknikler olarak frekans, yüzdelik ( %) ve Kİ-KARE (X2) teknikleri kullanılmıştır. Cinsiyet, yaş, toplumsal statü ve eğitim düzeyi, futbola ilgi düzeyi ve tuttuğu takım değişkenlerine göre katılımcıların verdiği cevaplar arası farkı test etmek için Kİ-KARE (X2) tekniği uygulanmıştır. 0,05 güven aralığı kabul edilerek anlamlılık düzeyleri tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, toplumsal statü, futbola ilgi düzeyi ve tuttuğu takım değişkenleri açısından 0<0,05 anlamlılık düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı bulgular elde edilmiştir. Katılımcılara yönelttiğimiz sorular ışığında, futbolda şike olayının olduğu, şike olayının komplo olmadığı (Fenerbahçeli katılımcılar hariç), geçmişte de şike olaylarının yaşandığı, şike olayının 1.-2. ve alt liglere de kötü örnek teşkil ettiği yönünde kanaatlerinin olduğu tespit edilmiştir. Takımların yüksek miktarda borçlanmalarının şikeye sebep olduğu, havuz gelirlerinin yüksek olması şike yapmalarına yol açtığı, resmi iddia gelirlerinin yüksek olması şikeye sebep olduğu, gayri resmi bahislerin şike yapmaya yol açtığı yönünde kanaatlerinin olduğu tespit edilmiştir. Türk Futbolu‟na olumsuz bir yansıması olduğu, Dünya kamuoyu ve otoritelere karşı Türk Futbolunun niteliğinin düştüğü, Türk Gençliğine kötü bir örnek olduğu, çocuklara ve gençlere çalışmadan hile ile kazanmayı öğrettiği, spordaki dürüstlük (fairplay) ruhunun çiğnendiği, insanların, futbolculara ve idarecilere olan güveninin azaldığı yönünde kanaatlerinin olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak futboldaki şike olayına karşı toplumdaki algının olumsuz olduğunu söyleyebiliriz.