Topikal EGF uygulamasının dorsolateral eksizyonel yaralarda oksidan olaylara etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Öğrenci: ZEYNEP KALAY

Danışman: ŞULE COŞKUN CEVHER

Özet:

Yara, yumuşak dokuların normal anatomik yapı ve fonksiyonunun bozulmasıdır. Travma ile başlayan ve yeni doku oluşumu ile sonuçlanan hücresel ve biyokimyasal olaylar süreci ise yara iyileşmesi olarak adlandırılır. Epidermal büyüme faktörü (EGF) gibi çeşitli büyüme faktörleri yara iyileşmesi sürecinde önemli rol oynarlar. Araştırmaların çoğu EGF'nin yara iyileşmesindeki hızlandırıcı etkisini göstermektedir ancak EGF'nin yara iyileşme sürecinde organizmada meydana gelen oksidan olaylar üzerine etkisini gösteren çalışmaların sayısı çok azdır. Bu amaçla çalışmamızda, rat deri dokusunda yara oluşturulmuş ve topikal olarak uygulanan EGF'nin oksidatif olaylar üzerindeki etkisinin 1., 5., 7. ve 14. günlerde araştırılması amaçlanmıştır. Deneylerde 200–250 g ağırlıkta 54 adet Wistar-Albino tipi erkek rat kullanıldı. Dorsolateral eksizyonel yara yapılan ratlar 2 gruba ayrıldı: 1- Tedavisiz grup 2- Topikal EGF uygulanan grup. Uygulama grubundaki hayvanların yara dokularına her gün birer kez thilotears içerisinde topikal olarak tek doz (10ng/ml) EGF solüsyonu uygulandı. 1., 5., 7. ve 14. günlerde ratlar anestezi altında kalplerinden kan çekilerek feda edildi. Yara dokuları hemen çıkartıldı, bulaşmayı önleyecek materyale sarılarak –30 0C de saklandı. Değerler spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. TBARS, GSH, NOx ve AA sonuçları Anova Varyans Analizi ile SOD ise Kruskal Wallis testi ile karşılaştırıldı (p < 0,05). Sonuç olarak, EGF uygulanan gruplar ile tedavisiz gruplar karşılaştırıldığında; EGF uygulanan grubun 5. gündeki TBARS düzeyi azalırken, NOx düzeyi artmıştır; ayrıca 14. günde de GSH düzeyi artmıştır. EGF'nin, bir antioksidan gibi, yara dokusunda meydana gelen oksidan ürünlerin temizlenmesine ve yaranın daha erken safhalarda iyileşmesine katkı sağlayarak antioksidan tedaviler için potansiyel özellik taşıdığını göstermektedir.