İnşaat sektöründe iş kazalarının maliyet analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMED FATİH CAN

Danışman: Ebru Arıkan Öztürk

Özet:

Çeşitli iş kollarında meydana gelen iş kazaları; küresel ölçekte önemini korumaya devam eden, ölüm ve yaralanmalarla birlikte önemli maddi kayıplara neden olan olaylardır. İş kazaları, kaza geçiren kişi ve ailesini bireysel ve toplumsal bakımdan olumsuz şekilde etkilediği gibi ülke ekonomisine de önemli zararlar vermektedir. Türkiye’de, ekonomik açıdan itici güç niteliğindeki iş kollarından biri olan inşaat sektörü, iş kazası riski yüksek, iş kazası sıklık oranı fazla ve özellikle ölümlü iş kazası sayısı ile diğer sektörlerin üzerinde olan, içerdiği pek çok faaliyet ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre çok tehlikeli işler kapsamındaki bir sektördür. İş kazalarını önlemeye yönelik tedbirlerin etkinliğini ortaya koyabilmek için, iş kazası sonrası ortaya çıkan maliyetlerin doğru bir şekilde hesaplanması son derece önemlidir. İş kazalarının maliyetleri literatürde, doğrudan ve dolaylı maliyetler olarak iki grupta incelenmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarındaki bu iki grup maliyet ortaya konularak, bu maliyetlerin yaratacağı ekonomik yükün analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, doğrudan ve dolaylı maliyetleri analiz kapsamında değerlendiren, İngiltere Sağlık ve Güvenlik Müdürlüğü’nün “Yıllık Kaza Maliyetlerinin Hesaplanması” yaklaşımı kullanılarak, inşaat sektörü bina inşaatı, bina dışı yapıların inşaatı ve özel inşaat iş kollarında 2013 ile 2021 yılları arasında meydana gelen iş kazalarının maliyetleri karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Çalışmada en yüksek toplam iş kazası maliyeti 2018 yılında 18 754 871 239,52 TL. olarak gerçekleşirken, en düşük maliyet 2019 yılında 12 100 904 426,56 TL. olarak gerçekleşmiştir.