Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: YILMAZ YILDIZHAN
Danışman: NEZAHAT GÜÇLÜ
Özet:Bu araştırmanın amacı, eğitim yönetimi uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarının kalitesinin öğrenci ve öğretim üyelerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesidir. Bu amaçla araştırmanın nicel kısmı için öncelikle eğitim yönetimi ve uzaktan eğitime dair yerli ve yabancı literatür incelenerek ve uzman görüşleri alınarak Uzaktan Tezsiz Yüksek Lisans Kalite Ölçeği (UTYLKÖ) geliştirilmiştir. UTYLKÖ'ği 332 öğrenciye ait veriler kullanılarak geliştirilmiş olup 7 boyuttan (ders tasarımı ve içerik, amaç ve hedefler, öğrenci desteği, teknik destek, erişilebilirlik, öğretim yönetim sistemi, ölçme ve değerlendirme) ve toplam 44 maddeden oluşmaktadır. Geliştirilen ölçek ile araştırmaya katılan öğrencilerin eğitim yönetimi uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarının kalitesine yönelik görüşlerinin cinsiyet, yaş, daha önce bir çevrim içi kurs programı alıp almadıkları, bilgisayar kullanma süreleri, internet kullanma süreleri, mesleki durum ve üniversite değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ortaya konmuştur. Yapılan analizler sonucunda, öğrencilerin programa yönelik görüşlerinin cinsiyet, yaş, daha önce bir çevrim içi kurs programı almaları, bilgisayar kullanma süreleri ve internet kullanma süreleri değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermedikleri, üniversite ve mesleki durum değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık gösterdikleri bulunmuştur. Üniversite değişkenine göre yapılan analizler sonucunda uzaktan eğitime daha önce başlayan üniversitelerin öğrencilerinin ölçekteki maddelere katılım düzeyleri diğer üniversitelerdeki öğrencilere göre daha yüksek bulunmuştur. Mesleki duruma göre yapılan analizler sonucunda erişilebilirlik ve teknik destek boyutları dışında diğer boyutlarda programın kalitesine yönelik öğrenci görüşleri arasında anlamlı farklılık görülmüştür. Ölçekteki maddelerin standart sapması ve ortalamaları incelendiğinde ise öğrencilerin eğitim yönetimi alanındaki uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarını kaliteli buldukları görülmektedir. Araştırmanın nitel kısmında ise öğrencilere yönelik olarak beş maddeden oluşan yarı yapılandırılmış Öğrenci Görüşme Formu ve öğretim üyeleri için ise dört madden oluşan yarı yapılandırılmış Öğretim Üyesi Görüşme Formu hazırlanarak bu formlar ile öğrenci ve öğretim üyelerinin eğitim yönetimi uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarının kalitesine yönelik görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın nitel kısmına 5 okul müdürü, 7 müdür yardımcısı ve 9 öğretmen olmak üzere toplam 21 öğrenci ile 9 profesör, 4 doçent ve 3 yardımcı doçent olmak üzere toplam 16 öğretim üyesi katılmıştır. Veriler içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda öğrencilerin eğitim yönetimi alanındaki uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarını kaliteli buldukları buna karşın öğretim üyelerinin büyük bir kısmının programları kalitesiz buldukları ve eğitim yönetimi alanının geleceğine ilişkin karamsar bir tablo çizdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan öğretim üyelerinin büyük çoğunluğu var olan programların ticari bir kaygı ile açıldıkları ve eğitim yönetimi alanına hiçbir katkı sağlamadığı yönünde görüş bildirmişlerdir. Bu tür programlarda kalitenin sağlanması için kalite standartları getirilmesini ve mutlaka bağımsız akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmeleri gerektiğini belirten katılımcılar, gerekli teknik alt yapısı ve yetişmiş öğretim üyesi olmayan kurumlara program açma izni verilmemesi gerektiğini vurgulamışlardır. MEB-YÖK işbirliğinin sağlanmasının önemine değinen katılımcılar, öğrencilerin büyük çoğunluğunun MEB personeli olduğunu ve bu nedenle eğitim yönetimi alanında kaliteli uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarına yönelik MEB personelini teşvik edecek uygulamalar hazırlanması gerektiğini belirtmişlerdir.