Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal ihmal ve istismar konusundaki bilgi ve farkındalıklarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: ESRA YETER BEDİR

Danışman: NESLİHAN AVCI

Özet:

Çocuğa çevresindeki yetişkinler tarafından psikolojik olarak kötü muameleyi içeren duygusal istismar, özellikle erken dönemde görüldüğünde çocukların yaşamında onarılmaz sonuçlara yol açabilmektedir. Araştırmanın temel amacı Hatay ilinde görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenlerinin çocukların duygusal ihmal ve istismarı konusundaki bilgi ve farkındalıklarını incelemektir. Araştırma nicel olup tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında okul öncesi öğretmenlerinin istismara yönelik anılarının ve kişisel bilgilerinin belirlendiği Kişisel bilgi formu ile Kanak (2015)' ın geliştirdiği geçerlik ve güvenirliğini yaptığı Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı (DİBFA) kullanılmıştır. Ölme aracı 38 madde ile reddetme ve görmezden gelme, aşağılama çocuğu şiddete tanık etme, yalnız bırakma ve tehdit etme, karşılaştırma ve ayrımcılık yapma olmak üzere dört alt boyuttan oluşmuştur. Araştırmanın örneklemini Hatay ilinde bulunan Antakya, Altınözü, Arsuz, Defne, Dörtyol, Hassa, İskenderun, Kırıkhan, Reyhanlı ve Samandağ ilçelerinden çalışmaya dahil edilen 323 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. İlçelerdeki öğretmen sayıları ağırlıklı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Verilerin analizinde kullanım ve dağılım durumuna göre parametrik ya da parametrik olmayan analiz yaklaşımları kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre çalışmaya katılan okul öncesi öğretmenlerinin duygusal istismar ve ihmale ilişkin farkındalıkları yüksek bulunmuştur. Okul öncesi öğretmenlerinin yaş, kıdem ve görev yaptıkları ilçe değişkenlerine göre duygusal ihmal ve istismar farkındalığı açısından farkın olduğu görülmüştür. Ölçeğin karşılaştırma ve ayrım yapma boyutunda çocuk sahibi olanların duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları yüksek bulunmuştur. Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenim durumu, medeni durumu, daha önce konu ile ilgili eğitim alma durumu ve geçmiş öyküsü olma durumuna göre duygusal istismar ve ihmal farkındalığı açısından önemli bir farkın olmadığı görülmüştür.