Futbolcularda sosyal kimlik bağlamında prososyal ve antisosyal davranışlar


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİKMET TURKAY

Danışman: Ahmet Azmi Yetim

Özet:

Bu araştırmanın amacı, profesyonel ve amatör futbolcuların sporda sosyal kimlik

düzeyleri ile sporda prososyal ve antisosyal davranışları arasındaki ilişkiyi

inceleyerek, demografik değişkenler açısından karşılaştırmaktır. Araştırma, tarama

modelinde olup ilişkisel tarama yöntemi kapsamında değerlendirilmiştir.

Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 Türkiye Futbol Liglerinde görev alan

profesyonel ve amatör futbolcular (287 profesyonel futbolcu, 292 amatör futbolcu)

oluşturmaktadır. Futbolcuların sosyal kimliklerini incelemek amacıyla, Bruner ve

Benson (2018) tarafından geliştirilen ve Turkay, Yetim ve Sezer (2018) tarafından

Türkçe’ ye uyarlanan Sporda Sosyal Kimlik Ölçeği, futbolcuların davranışlarını

incelemek amacıyla da, Kavussanu ve Boardley (2009) tarafından geliştirilen ve

Türkçe uyarlaması Balçıkanlı (2013) tarafından yapılan Sporda Prososyal ve

Antisosyal Davranış Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin

analizinde betimsel istatistikler, korelasyon analizi, iki grubun karşılaştırılması için

Mann Whitney U ve ikiden fazla grubun bulunduğu karşılaştırmalarda Kruskall

Wallis H testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre futbolcuların; lig statüsü,

yaş, sporculuk yaşı, eğitim durumu, gelir düzeyi, yerleşim birimi, kardeş sayısı,

ailede spor yapan, uluslararası müsabakaya katılma ve milli takıma çağrılma

durumlarına göre anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Sonuç olarak katılımcıların,

sporda sosyal kimlik düzeylerinin artmasıyla prososyal davranışlarının da arttığı,

antisosyal davranış düzeylerinin ise azaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler : Futbol, Sosyal Kimlik, Prososyal, Antisosyal