Fibroblast Büyüme Faktörü Uygulamasının Yara Dokusu Oksidan Olaylarına Etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sevil Eraslan

Danışman: ŞULE COŞKUN CEVHER

Özet:

Yara iyileşmesi kompleks bir süreçtir ve oksidatif olaylar yoğun olarak kendisini gösterir. Büyüme faktörlerinden biri olan bazik fibroblast büyüme faktörü (bFGF)'nin yara iyileşmesindeki oksidatif olaylarla olan ilişkisi açık değildir. İyileşmenin özellikle proliferatif fazında etkili olan bFGF'nin 3. ve 7. gününde 10 ng/ml uygulanmasıyla diyabetik (hiperglisemik) deney hayvanlarında eksizyonal olarak oluşturulan yaralarda kontrol gruplarına oranla iyileşmede gelişme göstermesi temel araştırma odağımızdır.Bu amaçla, 30 adet Wistar albino erkek rat streptozosin (STZ) (ip, 60 mg/kg) ile hiperglisemik yapılmış ve deney grupları tedavi edilmeyen ve bFGF ile tedavi edilen alt gruplarına ayrılmıştır. bFGF ile tedavi edilen gruplardaki ratların yaralarına topikal yolla bFGF (10 ng/ml) uygulanmıştır. Uygulamalardan sonra iyileşmenin 3. ve 7. günlerinde ratlar feda edilmiş ve çıkarılan yara dokularında bFGF' nin normal ve geciken yara iyileşmesi üzerine olan oksidatif etkilerini araştırmak amacıyla malondialdehit (MDA), nitrik oksit (NO), askorbik asit(AA), süperoksit dismutaz (SOD) ve glutatyon (GSH) seviyeleri ölçülmüştür. Sonuçlar aritmetik ortalama ±standart hata olarak ifade edilmiş ve Anova Varyans Analizi ile değerlendirilmiştir(p<0,05).Sonuç olarak, bFGF uygulanan yaraların yara kapanma oranları karşılaştırıldığında; bFGF uygulanan grupların yaralarındaki iyileşme oranı tedavisiz gruplara göre artış göstermiştir. Tedavili ve tedavisiz gruplar karşılaştırıldığında (7. günde) ratlarda bFGF uygulamasının yara dokusu MDA düzeylerini tedavisiz gruba kıyasla istatistiksel olarak azalttığı tespit edilmiştir (p<0,05). Tedavili ve tedavisiz grupların 3. günleri karşılaştırıldığında, bFGF uygulamasının yara dokusu NOx düzeylerini tedavisiz gruplara kıyasla istatistiksel olarak arttırdığı (p<0,05), AA düzeylerini ise azalttığı tespit edilmiştir (p<0,05). bFGF'in yara iyileşmesi esnasında meydan gelen oksidatif hasarın ortadan kaldırılmasında ve yaranın inflamasyon ve proliferasyon fazında iyileşmeye katkı sağladığı söylenebilir.