BULANIK ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİYLE TÜRKİYE’DEKİ ULAŞTIRMA PROJELERİ FİZİBİLİTE ETÜTLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özlem BATTAL ŞAL

Danışman: M. Kürşat Çubuk

Özet:

Ulaştırma yatırım projeleri, ülkelerin ekonomik büyümesinde eşi ve benzeri bulunmayan

bir kalkınma aracıdır. Ulaştırma yatırımları değerlendirme aşamasında, teknik, ekonomik,

mali, olmak üzere birçok yönden incelenmelidir. Hazırlanan fizibilite etütleri; yatırımın

amaçlarını belirlemeyi, projelerin tüm aşamalarında görülebilecek problemleri tespit

etmeyi ve yatırımın gerçekleşmesi durumunda sağlanacak faydaları görmeyi

sağlamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’deki ulaştırma yatırımlarının fizibilite etütlerinin

içerik bakımından hangi bilgilere yer verilmesi gerektiği, fizibilite etütlerinin

değerlendirilmesinde ve seçilmesinde çok kriterli karar verme tekniklerinin

entegrasyonundan oluşan model önerilmektedir. Üç aşamalı bir model geliştirilmiştir.

Aşama 1’de kriterler ve alternatifler belirlenmiştir. Aşama 2’de kriterlerin önem

seviyelerinin belirlenmesinde ağırlıklandırma yöntemi olan Best Worst Method

kullanılmıştır. Aşama 3’te ağırlıklandırılmış kriterler bulanık TOPSIS ve bulanık VIKOR

metotları kullanılarak çok kriterli bulanık bir değerlendirme yöntemi önerilmiştir. Önerilen

yöntemin etkinliğini göstermek için gerçek bir vaka çalışması yapılmıştır. Yapılan çalışma

ile ekonomi, teknoloji ve ulaştırmanın fizibilite etütlerinin değerlendirilmesinde daha etkili

kriterler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Ulaştırma yatırımları, Fizibilite etütleri, Best worst method,

Bulanık TOPSIS, Bulanık VIKOR