Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: CANHAN MERVE TOKAR
Danışman: AYSUN HACIŞEVKİ
Özet:Serbest radikal, bir veya daha fazla çift ortaklanmamış elektron içeren moleküllere verilen isimdir. Reaktif oksijen türlerinin büyük kısmını serbest radikaller oluşturmaktadır. Oksidatif stres sonucu oluşan çesitli serbest radikaller ve singlet oksijen ile hidrojen peroksit gibi radikal olmayan ara ürünlere genel olarak reaktif oksijen türleri denir. Oksijen molekülleri yaşam için vazgeçilmez olmakla birlikte, metabolizma sırasında serbest radikal kaynağı olarak bilinen ve son derece reaktif olan ara ürünler oluşur. Reaktif oksijen türleri olarak bilinen bu moleküller lipit, protein ve DNA gibi hücre bileşenlerine zarar verir. Aerobik organizmalarda serbest radikal oluşumunu kontrol altında tutmak ve bu moleküllerin zararlı etkilerine engel olmak üzere antioksidan savunma sistemleri gelişmiştir. Ancak bazı durumlarda mevcut antioksidan savunma sistemi serbest radikallerin etkisini tamamen önleyemez ve oksidatif stres olarak adlandırılan durum ortaya çıkar. Vücutta birikmiş üre gibi zararlı maddelerin ve aşırı suyun bir membran aracılığı ile vücuttan uzaklaştırılması işlemine diyaliz denmektedir. Hemodiyaliz ve periton diyaliz, son dönem böbrek yetmezliği olan hastalarda en yaygın olarak kullanılan replasman tedavileridir. Çalışmamız, hemodiyaliz tedavisi gören 55 kişi ve periton diyaliz tedavisi gören 30 kişiden oluşan böbrek yetmezliği tanısı almış toplam 85 (55 erkek ve 30 kadın) hasta ile 30 (24 kadın ve 6 erkek) sağlıklı bireyden oluşmuştur. Çalışmamızda hasta grubunun protein oksidasyonu belirteçleri olan protein karbonil ve ileri oksidasyon protein ürünleri, lipid peroksidasyon belirteci olan malondialdehit ve total antioksidan kapasite düzeyleri ölçülerek kontrol grubuna göre karşılaştırması yapılmıştır. Serum malondialdehit ve total antioksidan kapasite düzeyleri spektrofotometrik olarak, protein karbonil ve ilerioksidasyon protein ürünü düzeyleri ise kit kullanılarak tayin edilmiştir. İstatistiksel analizlerin tümünde p<0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.