Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HAZAL EVRUK
Danışman: Aytekin Albuz
Özet:
Bu araştırmanın amacı, çocukların gelişim aşamaları ve bireysel farklılıklarını piyano eğitimi bağlamında ele alınarak sunulan piyano öğretim uygulamalarının öğrenci başarı düzeyine etkisini tespit etmek ve bu uygulamalara yönelik öğrenci görüşlerini değerlendirmektir. Yöntem ve teknikler, piyano pedagojisindeki köklü ilkeleri değiştirmeden, eğitim kuramlarından ve bu alanda ortaya çıkan yeni yaklaşımlardan yararlanılarak çocuklara yönelik tasarlanmış uygulamaları içermektedir. Oyunlaştırma yönteminden yararlanılarak sunulan uygulamalar çocukların bireysel çalışma stratejilerini oluşturmak amacını taşımaktadır. Çocukların (bilişsel gelişimi, motor gelişimi, kişilik gelişimi ve sosyal-duygusal gelişim aşamalarını kapsayan) gelişim alanları hakkında bilgi sahibi olmak için J. Piaget Bilişsel Öğrenme Kuramı ve A. Gessel’in Olgunlaşma Kuramı; öğrenmenin gerçekleşmesindeki zihinsel işlevlerin etkililiğinde rol oynayan sosyal etkileşim hakkında bilgi edinmek için L. Vygotsy Sosyal Öğrenme Kuramı kuramı temelinde A. Colins tarafından geliştirilen Bilişsel Çıraklık teorisi; çocukların çok yönlü kişilik özellikleri ve buna bağlı öğrenme özellikleri ile ilgili detaylı bilgi sunan, böylelikle çocuklar hakkında daha eğitimli tahminler yapmaya yardımcı olan C. Jung – (ve ilgili envanter olan E. Murphy, C. Meisgeir / MMTIC) - Psikolojik Tipler Kuramları piyano eğitimi bağlamında incelenmiştir. Bu kuramsal çerçeve, çocukların farklı kişilik özelliklerine ve bunlara bağlı öğrenme karakteristiklerine dair ayrıntılı bilgi sunmakta; böylece çocukların öğrenme ihtiyaçları ve davranışlarına yönelik daha öngörülebilir pedagojik yaklaşımların geliştirilmesini desteklemektedir. Araştırmada yer alan piyano öğretim uygulamalarının teknik ve müzikal yönlerden kapsayıcılığı ve çocukların (6-13 yaş) fizyolojik özelliklerine uygunluğunun belirlenmesi amacıyla, uygulamaların kapsamı ayrıntılı olarak raporlanmıştır. Hazırlanan rapor ilgili uzman görüşleri doğrultusunda son haline getirilmiş uygulamaların kapsam geçerliliği sağlanmıştır. Araştırma, nicel ve nitel araştırma yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem bir araştırmadır. Tek-denekli etkililik araştırmaları modelleri arasından A-B modelinde tasarlanmış; başlama düzeyi verileri ile uygulama sırasında toplanan verilerin karşılaştırılmıştır. Deneysel süreçte öğretim uygulamaları ile piyano eğitimi alan öğrencilerin teknik ve müzikal hedef davranışlarında ilerleme göstermeleri hedeflenmiştir. Bu hedefleri gerçekleştirmek için 10 oturum (ders) planlanmıştır. Uygulama öncesi öğrencilerden ölçüm alınmış ve sonraki hafta uygulamalar başlamıştır. 10 oturumun her biri, birebir ders ortamında, 50 dakika olarak belirlenmiş, her öğrenci oturumlara katılmış ve oturumların video kaydı yapılmıştır. Uygulama evresinin sonunda araştırmacı tarafından uzman görüşleri alınarak hazırlanmış olan başarı düzeyi ölçüm formu kullanılarak başlama düzeyi evresi (A) ve uygulama evresi (B) bulguları toplanmıştır. Öğrencilerin müzikal, teknik ve genel başarı düzeylerine ilişkin veriler, biri araştırmacı olmak üzere 3 alan uzmanı tarafından incelenmiş, başarı düzeyi ölçüm formu kullanılarak her öğrenci için ayrı ayrı değerlendirme yapılmıştır. Toplanan veriler ise grafiksel analiz yoluyla analiz edilerek her öğrenci için müzikal, teknik ve genel başarı düzeylerine ilişkin grafiklerle nicel bulgulara ulaşılmıştır. Araştırmanın nitel verilerinin analizinde çalışmaya katılan öğrencilerin bireysel farklılıklara dayalı öğretim uygulamaları hakkındaki görüşlerini almak için hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formuna verdiği cevaplar, tematik analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmanıın çalışma grubunda yer alan öğrencilerin, öğretim uygulamaları hakkındaki görüşlerini almak için ise araştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak yarı yapılandırılmış görüşme formu olmuşturulmuştur. Cevaplar öğrencilerin doğrudan alıntılarıyla desteklenerek tematik kodlama tablolarıyla sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırmada çocukların gelişim aşamaları ve bireysel farklılıklarının piyano eğitimi bağlamında ele alınarak sunulan çocuklara yönelik piyano öğretim uygulamalarının, müzikal ve teknik başarı düzeyini arttırdığı, öğrencilerden alınan görüşlerin de bu başarıyı destekler nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.