Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: EMİNE BAYRAK
Danışman: YETER KİTİŞ
Özet:Çağımızın önde gelen sağlık sorunlarından biri de kanserdir. Kanser hastaları, hastalığa, tedaviye ve bunların dışındaki nedenlere bağlı olarak acil servise başvurabilmektedirler. Bu çalışma Gülhane Askeri Tıp Akademisi Acil Servisi ne başvuran kanser hastalarının, acile başvuru nedenleri ve semptomlarla baş etmede kullandıkları yöntemleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden 243 hasta çalışmaya alınmıştır. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Veriler, 1 Ocak 2014-15 Mayıs 2014 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans dağılımları, yüzde değerleri, ortalama ve ki- kare testi kullanılmıştır. Hastaların yaş ortalaması 61,33±15,33 olup %58 si 61 ve üzeri yaşta, %56,4 ü erkektir. Hastalarda en sık görülen kanser çeşidi %34,2 oranı ile gastrointestinal sistem kanserleri, en az görülen kanser %2,1 oranı ile diğer kanserler (cilt kanseri) dir. Hastaların %64,6 sı acil servise birden fazla başvurmuş, bunların %34,4 ü 0-1 gün içinde tekrar başvurmuştur. Ağrı hem ilk kez başvuran hastaların hem de tekrarlı başvuru yapan hastaların başvuru nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır (sırasıyla %24,3 ve %33,8). Hastaların %69,1 i acile başvurmadan kısa süre önce kemoterapi almıştır. Yarıdan çoğu tedavi sürecinde ortaya çıkabilecek yan etkiler ve tedavisi konusunda bilgilendirilmediklerini belirtmişlerdir. Hastaların yarıdan fazlası acil servise gelmeden önce mevcut şikayetle ilgili başka bir kurum ya da kişiye başvurmadığını, %74,5 i bununla ilgili ilaç kullanmadığını belirtmiştir. Hastaların %13,2 sinin acile gelmeden önce semptoma yönelik tamamlayıcı alternatif bir yöntem kullandığı, bu yöntemlerin %59,4 ünün de bitkisel çaylar olduğu saptanmıştır. Hastaların %36,6 sı palyatif yarar sağlamak, kanseri tedavi etmek ve manevi destek sağlamak için TAT yöntemi kullandığını belirtmiştir. Araştırma bulguları, hastaların daha çok kemoterapi sonrası yan etkilerle ve ağrı nedeniyle acil servise başvurduğunu göstermektedir. Tekrarlı başvurular fazladır. Hastalarda ağrı kontrolünün sağlanması, ağrı merkezlerinin ulaşılabilir olması, ayrıca tedavi yan etkilerinin (bulantı kusma, halsizlik, yüksek ateş) önlenmesi ve azaltılması için gerekli girişimlerin evde yapılması acil başvurularını azaltabilir. Ayrıca acil başvurular sırasında kanser hastalarının semptomlarını tam ve zamanında sistematik olarak değerlendirebilme ve uygun hemşirelik girişimlerini sağlama noktasında acil hemşirelerinin gerekli bilgi ve beceriyi kazanmasının önemli olduğu sonucuna varılmıştır.