Kompozit mobilya elemanlarının voc emisyonunun belirlenmesi ve emisyonu azaltıcı işlemlerin geliştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: AHMET TEKİN

Danışman: HAKAN KESKİN

Özet:

Bu çalışma, kompozit mobilya elemanlarından kaynaklanan VOC (formaldehit) emisyon miktarına, ülkemiz mobilya üretim sektöründe uygulanan çeşitli işlemlerin (tutkallama, vernikleme vb.) ve kullanım ortamlarının etkisini belirlemek ve emisyonu azaltıcı işlemlerin geliştirilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu maksatla, mobilya üretim endüstrisinde yaygın olarak kullanılan ahşap esaslı levhalar (yongalevha, liflevha, kontrplak, suntalam, MDFlam), ağaç malzemeler (Doğu kayını, Sarıçam), tutkallar (Fenol formaldehit, Üre formaldehit) ve selülozik vernik ile işlem yapılmış çeşitli kompozit mobilya deney örnekleri kullanılmıştır. Deney örneklerinin hazırlanmasında TS 2470 ve EN 326-1 standartlarına uyulmuştur. Hazırlanan deney örnekleri, sıcaklığı 20±2 °C ve bağıl nemi % 65±5 olan iklimlendirme odasında değişmez ağırlığa ulaşıncaya kadar bekletilmiştir. Deneyler, 1. ortam (10 ºC Sıcaklık - % 95 Nem); 2. ortam (20 ºC Sıcaklık - % 65 Nem) ve 3. ortam (40 ºC Sıcaklık - % 35 Nem) olmak üzere 3 farklı ortamda TS EN 717-1 esaslarına göre gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, lamine masif ağaç malzemede, ağaç türü bakımından en yüksek formaldehit emisyonu sarıçamda (450,4 ppb), en düşük Doğu kayınında (414,3 ppb) bulunmuştur. Deney ortamına göre en yüksek değer 3. ortamda (481,9 ppb), en düşük değer ise 1. ortamda (390,1 ppb) ölçülmüştür. Tabakalı ağaç malzemede yongalevha 3. ortamda en yüksek formaldehit emisyonu değerini verirken (1725 ppb), en düşük formaldehit emisyonu değerini (392,5 ppb) ise kayın kontrplak 1. deney ortamında vermiştir. Kenarları kaplanmış suntalam ve MDFlam örneklerden kenarları açık MDFlam ve suntalam örneklere göre daha az formaldehit emisyonu yayılmıştır. Bu sonuçlara göre, lamine masif ağaç malzemede kullanılan tutkal çeşidinin ve vernik işleminin; ortama yayılan formaldehit emisyonunu etkilediği; tabakalı ağaç malzeme kullanımında kenarların kaplamalı olmasının formaldehit emisyonunu azalttığı, sıcaklığın yüksek olduğu yerlerde tabakalı ağaç malzemenin kullanılmasının ortam formaldehit emisyonunu artırdığı söylenebilir.