Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Öğrenci: ABDULLAH CÜNEYT HOCAGİL
Danışman: FİKRET BİLDİK
Özet:Giriş ve amaç: Erken dönemde tekrar başvuru (EDTB), bir hastanın acil servisten (AS) taburcu edildikten sonraki 72 saat içinde tekrar acil servise başvurması olarak tanımlanmıştır. Hastanelerin iş yükünü ve sağlık harcamalarını artıran EDTB’ların nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Bu çalışmanın amacı, EDTB yapan hastaların demografik, sosyolojik ve klinik özelliklerini saptamak, EDTB’lerin tıbbı, kurumsal veya bireysel risk faktörlerini belirlemektir. Gereç ve yöntem: Bu çalışma; retrospektif, tanımlayıcı kayıt tarama ve telefonla yapılan 11 sorudan oluşan anketi içeren, iki basamaklı bir çalışmadır. 01.06.2009-31.05.2010 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin AS’ne EDTB yapan 17 yaş üzeri hastalar hastane fatura birimince saptandı. Hastane bilgi sisteminde (Avicenna®) bulunan kayıtları ve hasta dosyaları incelendi. Komorbidite, başvuru şikayetleri, başvuru ve taburculuk zamanları, önceki başvurudaki işlemleri, tanılar, vital bulguları, konsültasyonları, AS’de kalış süreleri, hastaneye yatışı kaydedildi. Hastalara telefonla ulaşılarak 5 soru demografik bilgileri (eğitim düzeyi, medeni hali, sosyal güvence) ve 6 soru EDTB nedenlerine yönelik (reçete verilmesi, kullanması, önerilerde bulunulması, şikayetleri) içeren anket yapıldı. EDTB ile önceki başvurusundaki şikayetleri aynı, farklı ve ilişkili olarak sınıflandırıldı. Verilerin istatistiksel analizinde, Ki Kare ve Fisher Exact testleri kullanıldı. P<0.05 değeri anlamlı olarak kabul edildi. Bulgular: Çalışma sürecinde AS’ye toplam 46.800 erişkin hasta başvurduğu, 779 (%1.66) hastanın EDTB yaptığı tespit edildi. Bunlardan, 192’si dosyasına ulaşılamaması, 55’i verilerinin yetersiz olması, 103’ü telefonla ulaşılamaması veya yanıt vermeyi kabul etmemesi nedeni ile çalışmadan çıkarıldı. 429 hasta çalışmaya alındı. Hastaların %51,7’i erkek, %48,7’i bayandı. Üniversite mezunu olanların oranı %30,8 tespit edildi (p=0,001) İlk başvurularında AS’de 3 saatten kısa süre kalanların daha sık (%59,0) EDTB yaptığı görüldü (p=0,001). En sık EDTB şikayeti %20 ile gastrointestinal sistem, %12,4 ile solunum sistemi, %11,9 ile genitoüriner sisteme ait olduğu görüldü. Her iki gelişte de en sık ilk iki tanı renal kolik (%10,3-%10,7) ve ürtiker (7,9-7,1) idi. EDTB’da %47,1 oranında aynı, %24, ilişkili tanı, %28,4 farklı tanı aldıkları saptandı (p=0,001). EDTB yapan hastaların %15,0’ı hastaneye yatırıldı, 5’ i (%1,2) ise AS’de öldü (p=0,001). EDTB nedenleri %60,4 altta yatan hastalık, %20 doktor, %12,1 hasta ve %7,5 sistemle ilişikli bulundu (p=0,001). Doktorlar ile ilişkili nedenlerle, ilişkili tanı ile EDTB yapan ve yaşlı hastaların daha fazla oranda hastaneye yattıkları saptandı (p=0.001). Sonuç: Çalışmada EDTB nedeni olarak doktorlar, hasta ve sisteme ait önlenebilir sebepler saptanmıştır. EDTB yapan hastaların yüksek risk grubunu oluşturduğu, EDTB’nin hem hastalar hem de doktorlar için ikinci bir şans olduğu unutulmamalıdır.