Ergenlerde Nomofobinin Yordanmasında Gelişmeleri Kaçırma Korkusu, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Aleksitiminin Rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DAMLA MERAL

Danışman: Kemal Öztemel

Özet:

Bu araştırmanın amacı ergenlerde nomofobiyi yordamada gelişmeleri kaçırma korkusu, sosyal medya bağımlılığı ve aleksitiminin rolünü incelemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 559 lise öğrencisine kolay örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Çalışma grubununun %70,8’ini kız, %29,2’sini erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Katılımcılara ait veriler kişisel bilgi formu, Nomofobi Ölçeği (NMP-Q), Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeği (SOGKKÖ), Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (ESMBÖ) ve Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20) aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklemler t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi bulgularına göre sosyal ortamlarda gelişmeleri kaçırma korkusu, sosyal medya bağımlılığı ve aleksitimi değişkenleri nomofobiyi istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordamıştır. Üç bağımsız değişkenin nomofobiyi açıklama oranı %8 olarak bulunmuştur. Araştırmada ayrıca kız öğrencilerin nomofobi düzeylerinin erkek öğrencilere göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Akıllı telefon ile günlük geçirilen süre ve akıllı telefonda kullanılan vii uygulama sayısı arttıkça nomofobi seviyesinin artış gösterdiği görülmüştür. Buna karşılık öğrencilerin sınıf düzeyine göre nomofobi düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Elde edilen tüm sonuçlar ilgili alan yazın ışığında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: nomofobi, gelişmeleri kaçırma korkusu, sosyal medya bağımlılığı, aleksitimi, ergenler