ESCHERICHIA COLI, KLEBSIELLA VE ACINETOBACTER SUSLARINDA PLAZMİT VEYA KROMOZOMAL KAYNAKLI GENİSLEMİS SPEKTRUMLU BETA-LAKTAMAZ VARLIGININ ARASTIRILMASI VE MOLEKÜLER YÖNDEN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF BURCU BALİ

Danışman: LEYLA AÇIK

Özet:

Bu çalısmada Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Mikrobiyoloji Laboratuvarına basvuran hastalara ait çesitli kültür örneklerinden izole edilen toplam 94 sus incelenmistir. Susların %53,2'si Escherichia coli, %20,2'si Acinetobacter baumanniii, %18,1'i Klebsiella pneumoniae, %4,3'ü Klebsiella oxytoca, %2,1'i Klebsiella terrigena, %2,1'i ise Klebsiella ornithinolytica olarak adlandırılmıstır. Suslardaki genislemis spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) varlıgı çift disk sinerji testi (ÇDST) ile tespit edilmistir. ÇDST sonucunda susların %69'unun GSBL enzimi ürettigi, %31'inin ise üretmedigi saptanmıstır. Susların plazmit DNA'ları izole edilmistir. 71 izolatta plazmit DNA tespit edilmis, 23 izolatta ise plazmit DNA'ya astlanmamıstır. İzolatların 0,4 kb ile 19,3 kb arasında degisen büyüklüklerde 1–10 adet plazmit DNA tasıdıkları belirlenmistir. Plazmit tasıyan GSBL pozitif 58 izolat akridin oranj (AO) çözeltisi (mg/ml) ile muamele edilmis ve tekrar plazmit DNA izolasyonuna alınmıstır. AO uygulanan susların %81'inde plazmit DNA bantlarının AO uygulanmayanlara göre daha ince oldugu görülmüstür. ÇDST sonucunda AO uygulanan izolatların %6,9'unda antibiyotik direncinin azaldıgı saptanmıstır. Bu nedenle susların %6,9'unda GSBL üretiminin plazmit kaynaklı olabilecegi düsünülmüstür. Geriye kalan suslarda (%93,1) GSBL yapımının plazmit kaynaklı olmadıgı belirlenmistir. Bu durumun AO'nun tüm susların plazmitlerini gideremediginden kaynaklandıgı düsünülmektedir. İzolatların GSBL enzim tiplendirilmesi için TEM, SHV, CTX-M ve OXA primerleri tasarlanmıs ve bu primerler kullanılarak Polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) ile hedef diziler çogaltılmıstır. PZR ürünlerinin dizi analizleri yapılarak DNA gen veritabanında BLAST yazılımı ile karsılastırılmaları yapılmıs ve buna göre susların %50'sinde TEM, %14,87'sinde SHV, %11,7'sinde CTX-M tipi GSBL oldugu tespit edilmistir. %23,43'ünde GSBL tiplerine rastlanmamıstır. PZR'de ÇDST'de tespit edilemeyen iki izolatın GSBL pozitif oldugu bulunmustur.