Farklı liglerde yer alan futbolcuların kişilik tipleri ile sürekli öfke-öfke ifade tarzlarının incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Öğrenci: MUSTAFA YILDIZ

Danışman: MEHMET GÜÇLÜ

Özet:

Bu çalısmanın amacı; farklı liglerde yer alan futbolcuların kisilik tipleri ile sürekli öfke-öfke ifade tarzlarının incelemesidir. Arastırma grubunu, 2007–2008 futbol sezonunda Ankara, stanbul, Trabzon, Erzurum, Mugla ve Konya sehirlerinde profesyonel, paf ve amatör liglerde yer alan futbolcular olusturmaktadır. Arastırmada çalısma grubu ise sayılan bu illerdeki profesyonel liglerde oynayan 133 futbolcu, amatör liglerde oynayan 121 futbolcu, paf liginde oynayan 46 futbolcu olmak üzere, toplamda 300 futbolcu olusmaktadır. Arastırmada sürekli öfke ve öfke tarzlarının belirlenmesi için, orjinali 1983 yılında Spielberger tarafından gelistirilmis olan The State - Trait Anger Scale (STAS) ve Türkçe uyarlaması 1994 yılında Özer tarafından yapılmıs Sürekli Öfke – Öfke Tarz Ölçegi (SÖ-ÖTÖ) ve 1975 yılında Eysenck ve Eysenck tarafından gelistirilmis 1983 yılında Bayar tarafından Türkçeye uyarlanmıs Eysenck Kisilik Envanteri arastırmaya katılan futbolculara uygulanmıstır. Verilerin çözüm ve yorumlamasında; frekans, Regresyon Analizi, Kruskal Wallis Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) Testi, gruplar arası farkı belirleyebilmek için Tukey testi kullanılmıstır. Bu çalısmanın sonucunda; paf liginde yer alan futbolcuların sürekli öfke ve öfke tarzları ile kisilik tiplerinden psikotizm alt boyutu arasında anlamlı düzeyde iliski varken, diger alt boyutlar olan dısa dönük, nörotik ve yalan alt boyutlar arasında anlamlı düzeyde bir iliskinin olmadıgı görülmüstür. Amatör ve profesyonel ligde yer alan futbolcuların sürekli öfke ve öfke tarzları ile kisilik tipleri tüm alt boyutları (psikotizm, dısa dönük, nörotik ve yalan) arasında anlamlı düzeyde bir iliski bulunmustur. Statü degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların sürekli öfke alt boyutu arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Statü degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların öfke dıs, öfke kontrol, dısa dönük ve nörotik alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yokken, statü degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların öfke iç alt, psikotizm ve yalan alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık vardır. Egitim durumu degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların sürekli öfke, öfke iç alt boyutları arasında ve kisilik tiplerinden yalan, dısa dönük ve nörotik alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık çıkmamıstır. Diger alt boyutlar olan öfke kontrol, öfke dıs ve kisilik tiplerinden psikotizm alt boyutu arasında anlamlı bir farklılıgın oldugu saptanmıstır. Yıl degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların sürekli öfke, öfke iç, öfke dıs ve öfke kontrol alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Aynı sekilde kisilik tiplerinden psikotizm, dısa dönük, nörotik ve yalan alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Spora baslama yası degiskenine göre farklı liglerde yer alan futbolcuların sürekli öfke, öfke iç, öfke dıs ve öfke kontrol alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Kisilik tiplerinden dısa dönük, nörotik ve yalan alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yokken psikotizm alt boyutu arasında ise anlamlı bir farklılıgın oldugu görülmüstür.