Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali ZORLULAR
Danışman: Nevin Aysel Güzel
Özet:
Çalışmamız tüm vücut vibrasyon (TVV) egzersiz eğitiminin gövde ve alt ekstremite kas kuvveti, denge, vücut kompozisyonu ve performans parametrelerine etkisini araştırmak amacıyla planlandı. Araştırmamıza yaş ortalaması 22,86±3,11 yıl olan toplam 45 kadın katılımcı dahil edidi. Katılımcılar 40 Hz’lik, 25 Hz’lik TVV egzersiz eğitim grubu ve aynı eğitimi vibrasyonsuz olarak gerçekleştiren aktif kontrol grubu olmak üzere 3 eşit gruba ayrıldı. Araştırmaya katılan bireyler egzersiz eğitimi öncesi ve sonrasında olmak üzere 2 ayrı zaman diliminde değerlendirildi. Gövde kas kuvveti, alt ekstremite kas kuvveti ve eklem pozisyon hissi izokinetik dinamometre ile değerlendirildi. Denge analizi için Biodex stabilometre, vücut kompozisyon analizi için Tanita BC-418 cihazı kullanıldı. Katılımcıların üst ekstremite performans analizi için kapalı kinetik zincir üst ekstremite stabilite testi, alt ekstremite performans analizi içinse 3 boyutlu ivme-ölçerle dikey sıçrama yeteneği değerlendirilmiştir. 6 hafta boyunca uygulanan egzersiz eğitiminde temelde gövde stabilizasyonunu hedef alan 5 ayrı egzersiz haftada 3 kez ve her bir seans ortalama 30 dk sürecek şekilde gerçekleştirildi. Araştırma bulguları 40 Hz ve 25 Hz’ de gerçekleştirilen TVV egzersiz eğitimlerinin gövde ve alt ektremite kas kuvvetinde aktif kontrol gruba göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış olduğunu gösterdi(p<0,05). Denge, eklem pozisyon hissi ve vücut kompozisyonu açısından grup*zaman etkileşiminde anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05). Alt ve üst ekstremite performans analiz bulguları ise tüm gruplarda istatistiksel olarak anlamlı artışlar olduğunu gösterdi. Sonuç olarak bulgularımız kassal kuvvet ve endurans gelişimi hedeflenen bireylerde TVV uygulamasının etkili olabileceğini ancak denge ve proprioseptif sistemlerin geliştirilmesinde yetersiz kaldığını göstermiştir. Ayrıca alt ve üst ekstremite performans artışı için stabil zeminde gerçekleştirilen geleneksel egzersizlere karşın, TVV egzersiz eğitimlerinin iyi bir alternatif oluşturabileceği bu çalışma ile ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler : Denge, Gövde stabilizasyonu, Performans, Tüm vücut vibrasyon