Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ASLIHAN ÇOBAN
Danışman: Aylin Sepici Dinçel
Özet:
Kemik yapım-yıkım biyobelirteçleri, kemik hastalıklarının takibinde önem taşımaktadır. Bu
biyobelirteçlerin miktar tayininde çoğunlukla kullanılan örnekler ise girişimsel uygulama
gerektiren serum/plazma veya idrar örnekleridir. Ayrıca radyolojik yöntemlerden kemik
dansitometresi kullanılmaktadır. Yapmış olduğumuz bu çalışmada girişimsel bir işlem
gerektirmeyen ve radyasyon maruziyetine neden olmayan tükürük örnekleri kullanılmıştır.
Çalışmaya Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi′nden gönüllü olarak katılmayı kabul eden 45 birey alınmıştır.
Katılımcıların yaş aralığı 19-23 ve 50-86 olarak belirlenmiştir. Tüm bireylerde kemik yapımı
için amino terminal propeptit, alkalen fosfataz, osteokalsin, yıkım belirteci olarak C-terminal
telopeptit ve kemik yapım inhibitörü olarak sklerostin varlığı incelenmiştir. Gardiyan gen olarak
GAPDH kullanılmıştır. Analizler mikro hacim spektrofotometre ve gerçek zamanlı kantitatif
polimeraz zincir tepkimesi cihazları ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilere göre, yaştan
bağımsız olarak amino terminal propeptit, sklerostin, C-terminal telopeptit ve alkalen fosfataz
tükürükten elde edilmiş olup osteokalsin tespit edilememiştir. Ölçümlerden elde edilen grafikler
incelendiğinde, yaşa bağlı bir ayrım yapılamamış ancak ilgili biyobelirteçlerin gen ifadeleri
kıyaslanabilmiştir. Planlanacak ileri çalışmalar ile hasta ve kontrol gruplarının
karşılaştırılabileceğini düşünmekteyiz. Tükürük numunelerinden elde edilen bu veriler kemik
metabolizması ile ilişkili hastalıkların tanı ve tedavi takibinde etkin bir role sahip olabilecektir
Anahtar Kelimeler : Biyobelirteç, tükürük, sklerostin, alkalen fosfataz, osteokalsin,
amino terminal propeptit, C-terminal telopeptit