İlkokul öğrencilerine yönelik hikâye kitaplarının grafik tasarım öğeleri açısından incelenmesi Keloğlan ve Nasreddin Hoca örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuba Kılıç

Danışman: CAN ŞAHİN

Özet:

Nitel araştırma tekniği kullanılarak yapılan bu çalışmada, ilkokul öğrencilerine yönelik 27 farklı Keloğlan ve Nasreddin Hoca Türk hikâye kitabı; yayınevleri, yayın yılları, sayfa sayıları, fiziksel özellikleri, illüstrasyon, tipografi ve içerik özellikleri dikkate alınarak belirlenmiş ve hazırlanan hikâye kitaplarının bir grafik tasarım ürünü olarak nasıl incelenebileceği ortaya konulmuştur. Aynı zamanda Türk hikaye kitabı genel tarihi değerlendirilip Keloğlan ve Nasreddin Hoca karakterinin bu tarih içerisinde nerede yer aldığı ve hangi nitelikleri üzerinde barındırdığı yapılan literatür taraması ile belirlenmiştir. inceleme için yapılmış olan grafiksel değerlendirme formu, alanında uzman ve farklı üniversitelerden 6 grafik tasarım bölümü öğretim üyesine ve 1 animasyon bölümü öğretim üyesine; 7 farklı grafik tasarımcıya ve 5 farklı çocuk gelişimi eğitim uzmanına danışılarak hazırlanmıştır. Hazırlanan değerlendirme ölçeğinde yer alan; hikâye adı, genel yayın yönetmeni, editör, resimleyen, kapak-iç tasarım, yayına hazırlayan, baskı-cilt, film, yıl, boyut, kağıt türü, olay, mesaj, anlatım yöntemi, hedef kitle, illüstrasyon türü, illüstrasyon tekniği, karakter ve yardımcı karakterler, renk, oran/orantı, özgünlük, dikkat çekicilik, akılda kalıcılık, hedef kitleye uygunluk, sayfa düzenlemesi, kompozisyon, illüstrasyon-tipografi oranı, boşluk düzeni, şekil-zemin bütünlüğü, görsel hiyerarşi, görsel bütünlük, vurgu, işlevsellik, yazı karakteri, yazı boyutu, okunurluk/anlaşılabilirlik, satırsütun, boşluk düzeni, bloklama konuları ele alınarak Keloğlan ve Nasreddin Hoca hikâye kitapları incelenmiş ve yorumlamaları yapılarak literatüre eklenmiştir.