Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: ERAY DEMİRÇELİK
Danışman: MEHMET KORKMAZ
Özet:Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin okul yönetiminde gösterdikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılıkları ile ilişkisini belirlemektir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık algıları üzerinde okul müdürlerinin yönetim stillerinin etkileme gücü incelenmiştir. Nicel araştırma niteliğindeki bu çalışma, betimsel bir modelde tasarlanmış korelasyonel bir araştırmadır. Araştırma verileri Lisrel ve Mplus 7 yazılımları kullanılarak, çok boyutlu yapısal eşitleme modeli tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma evrenini, resmi ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada, örnekleme birimi öğretmendir ve örneklemde 500 öğretmen bulunmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Bass ve Avolio (1995) tarafından geliştirilen Çok Faktörlü Liderlik Anketinin, Multifactor Leadership Questionnaire 5X Short (MLQ) Türkçe versiyonu, Brandes, Dharwadkar ve Dean (1999) tarafından geliştirilen, Kalağan (2009) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Örgütsel Sinizm Ölçeği (ÖSÖ) ve Allen ve Meyer (1990) tarafından geliştirilen; Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından yeniden gözden geçirilen ve Baysal ve Paksoy (1999) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Örgütsel Bağlılık Ölçeği (ÖBÖ) kullanılmıştır. Araştırma, okul müdürlerinin liderlik davranışlarının etkileşimsel liderlikten ziyade dönüşümsel liderlik ile benzeştiğini göstermektedir. Öğretmenlerin düşük düzeyde sinik davranış gösterdiği ve bu davranış düzeyinin cinsiyet ve mesleki kıdeme göre farklılık göstermediği saptanmıştır. Ayrıca okul müdürlerinin dönüşümsel liderliği ile öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılıkları arasında güçlü bir ilişki bulunmuştur. Dönüşümsel liderlik davranışı gösteren okul müdürleri öğretmenlerin sinik davranışlar gösterme eğilimini güçlü bir biçimde negatif yönde etkilerken, öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarını ise güçlü bir biçimde pozitif yönde etkilemektedir. Okul müdürlerinin sergilediği etkileşimsel liderlik davranışlarının öğretmenlerin sinik tutumları üzerinde pozitif etkisi varken, öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır. Örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık arasında güçlü ve negatif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Bu bulgular ışığında okul yöneticileri, karar alıcılar ve araştırmacılar için birtakım öneriler sunulmuştur.