Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HÜMEYRA BURAK
Danışman: Ebru Ersay
Özet:
Duygular, deneyimler sırasında anlam oluşturan ve taşıyan, değerlendiren hızlı cevap sistemleri olarak tanımlanabilir ve dikkat ve karar verme gibi birçok bilişsel işlemi etkiler. Duygusal yeterlilik genellikle duygu bilgisi, duygu düzenlemesi, duyguların ifadesi ve empatik katılımı içeren ve son çalışmalarla da ispatlandığı gibi çocuklarının sosyal ve akademik yeterlilikleriyle yakından ilişkili geliştirilebilir beceriler içerir. Son yıllarda sayısı artan çalışmalar hem öğretmenlerin hem de ebeveynlerin çocukların duygusal yeterliliklerini geliştirici ya da engelleyici deneyimler sağlayan önemli unsurlar olduklarını ispatlamaktadır. Duygu sosyalleştirmesinin genellikle üç yoldan olduğu kabul edilir: 1. Çocuklar duyguları yaşadıklarında ki tepkiler ve cevaplar, 2. Çocukla ilgilen kişinin kendi duygularını nasıl yaşadığı, onlarla nasıl baş ettiği ve nasıl ifade ettiği, 3. Duygularla ilgili konuşmalar ve verilen bilgiler. Ebeveynlerin ya da öğretmenlerin kendi duygusal yeterlilik becerileri çocukların duygularını sosyalleştirmeleriyle yakından ilişkili bulunmuştur. Bu bilgilerden yola çıkılarak bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin duygu düzenleme stratejileri ile çocukların duygularına (üzüntü, öfke, korku ve aşırı neşe)
vi
vermeyi tercih ettikleri tepkiler arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmaya Sakarya ve Bolu illerinden toplam 334 okul öncesi öğretmeni katılmıştır. Betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre kendi duygularını düzenlemek için sağlıklı stratejiler kullanan öğretmenlerin çocukların duygularına kabul edici ve onların baş etmesine yardımcı tepkiler verdikleri görülmektedir. Bunun aksine kendi duygularını düzenlemek için sağlıklı olmayan stratejiler kullanan öğretmenlerin çocukların duygularına ceza veya ihmal etme tepkileri verdikleri tespit edilmiştir. Çocukların yaşamında önemli rollere sahip yetişkinlerin kendi duygusal yeterlilik seviyelerinin çocukların duygularını nasıl sosyalleştirdikleri bağlantılıdır. Bu durumda öğretmenlerin kendi duygusal yeterliliklerini arttırmak çocuklarda sağlıklı duygu sosyalleşmesi için temel çözüm olarak önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : duygu, duygusal düzenleme, duygusal yeterlilik, duygusal sosyalleşme.