Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuğçe Düzce
Danışman: MURAT ARIKAN
Özet:Gerçekleşen hızlı ekonomik büyüme, sanayileşme, teknolojik gelişme, kentleşme, nüfus artışı ve refah seviyesinin yükselmesi üretilen atık miktarında artışa neden olmaktadır. Artan atık miktarı nedeniyle karşılaşılan zorluklar atıksız veya olabildiğince az atıklı üretimi ve tüketimi amaçlayan atık yönetimi yaklaşımını gerektirmektedir. Atık yönetimi, atıkların çevreye ve yasalara uygun şekilde toplanmasını, geçici olarak depolanmasını, geri kazanılmasını, düzenli depolanmasını ve benzeri işlemlere tabi tutulmasını kapsamaktadır. AB Atık Çevre Direktifinde 2015 yılı hedeflerinden biri atıkları kaynağından ayrı toplamaktır. Bu hedefe ulaşmak ve ülkemizde sürdürülebilir bir atık planı uygulamak için etkin kullanılabilecek atık getirme merkezlerinin açılması gerekmektedir. Bu tezde, Çankaya İlçe Belediyesine ait atık getirme merkezlerinin kuruluş yer seçim problemi ele alınmıştır. Problemin amacı, tüketicilerin kaynağından ayrı topladıkları atıkları kolaylıkla getirip bırakabilecekleri getirme merkezlerinin yerinin belirlenmesi, bu sayede de toplanan geri dönüştürülebilir atık miktarının ve ayırma kalitesinin arttırılmasıdır. Bunun için atık getirme merkezi yer seçimini etkileyen kriterler belirlenmiş, birbirleri ile olan ilişkileri DEMATEL ile tespit edilmiş ve bu ilişkiler dikkate alınarak her bir kriterin ağırlığı ANP (Analytical Network Process) yöntemiyle hesaplanmıştır. Ardından bu ağırlıklar kullanılarak her tesis aday yeri için bir öncelik değeri elde edilmiştir. Daha sonra yer seçim problemi, atıkların toplanma stratejisi de dikkate alınarak, kamu sektörü tesis yer seçiminde yaygın olarak kullanılan p-medyan, pmerkez ve bu iki problemin amaçlarını eş zamanlı dikkate alan centdian problemi olarak ayrı ayrı modellenmiştir. Bu problemlere ait amaç fonksiyonları da aday tesis yerleri için belirlenen öncelik değerleri ile LP-metrik yaklaşımı kullanılarak birleştirilmiş, böylece tesis yerleri çok amaçlı olarak belirlenmiştir