Dijital yazma atölyesi etkinliklerinin yazma motivasyonu ve hikâye yazma becerisinin gelişimine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NURHAN AKTAŞ

Danışman: Hayati Akyol

Özet:

Bu araştırmada, dijital yazma atölyesi etkinliklerinin yazma motivasyonu ve hikâye yazma becerisinin gelişimine etkisi incelenmiştir. Araştırmanın amacı, dijital yazma atölyesi etkinlikleri ile ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin hikâye yazma becerilerinin gelişiminde ve yazma motivasyonu düzeylerinde bir değişiklik olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara ilinde yapılmıştır. Araştırmada eş zamanlı karma yöntem deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ilkokul dördüncü sınıfta öğrenim gören 15’i deney, 15’i kontrol grubunda yer alan toplam 30 öğrenci oluşturmaktadır. Deney ve kontrol grubu tesadüfi olarak atanmıştır. Deney grubunda dijital yazma atölyesi uygulanırken, kontrol grubu Türkçe Dersi Öğretim Programı’na göre derslerini sürdürmüştür. Araştırmanın nicel boyutunda veri toplama aracı olarak, Yazma Motivasyonu Ölçeği, Hikâye Elementleri Değerlendirme Ölçeği, 6+1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Nitel boyutunda ise, yazma bilgisi görüşme formu, öğretmen görüşme formu, yazma süreci kontrol listesi, öğrenci günlükleri ve araştırmacı günlüğü kullanılmıştır. Deneysel uygulama süreci 14 hafta sürmüştür. Uygulamada yazma sürecinin her bir aşamasında farklı bir dijital platform kullanılarak öğrencilerden hikâye yazmaları istenmiştir. Araştırmada, nitel veri analizinde betimsel analiz, nicel veri analizinde ise bağımsız gruplar için t-testi ile ANOVA testi kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS paket programı ile yapılmıştır. Araştırmanın nicel boyutundan elde edilen bulgular, dijital yazma atölyesi uygulamasına katılan öğrencilerin hikâye unsurlarını kullanma durumlarının ve hikâyelerinde fikir, organizasyon, kelime seçimi, cümle akıcılığı ve imla boyutlarında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğunu göstermektedir. Bu durum dijital yazma atölyesi uygulamasının öğrencilerin hikâye yazma becerilerini

vi

geliştirmede etkili olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, dijital yazma atölyesi uygulamasına katılan deney grubu öğrencilerinin yazma motivasyonları puanlarının anlamlı olarak azaldığı tespit edilmiştir. Kontrol grubundaki öğrencilerin ise yazma motivasyonları puanlarında anlamlı bir değişiklik olmamıştır. Bu durum, dijital yazma atölyesi etkinliklerinin öğrencilerin yazma motivasyonlarını artırmada etkili olmadığını göstermektedir. Araştırmanın nitel boyutundan elde edilen bulgular, deney grubu öğrencilerinin dijital yazma atölyesi etkinlikleriyle oluşturdukları hikâyelerin süreç içerisindeki gelişiminin, öğrencilerin teknolojik okuryazarlıklarının ve yeterliliklerinin artırdığını göstermektedir. Bununla birlikte hikâyelerde içeriğe uygun görsel kullanma, amaca uygun bir şekilde yazma ve fikirleri organize edebilme açısından geliştikleri görülmektedir. Öğrencilerin dijital yazma atölyesi uygulaması sonucunda yazma bilgilerinin arttığı ve yazarlık algılarının değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak dijital yazma atölyesi sürecinde donanım, internet, uygulama ve öğrencilerden kaynaklı bazı güçlükler ortaya çıkmıştır. Ulaşılan bu bulgular, dijital yazma etkinlikleriyle hikâye yazma becerisinin nasıl geliştirilebileceğini ve bu süreçte karşılaşılabilecek olası sorunlarla baş etme yollarına ilişkin birtakım öneriler ileri sürmektedir.

Anahtar Kelimeler : Dijital Yazma Atölyesi, Hikâye Yazma Becerisi, Yazma Motivasyonu, İlkokul Öğrencileri