Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HÜSEYİN İNALTUN
Danışman: Salih Ateş
Özet:
Bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmenlerinin biçimlendirici değerlendirme
uygulamalarının gelişimini sağlayacak etkili bir hizmet içi eğitim modülünün geliştirilmesi
ve sonrasında bu hizmet içi eğitim modülünün etkinliğinin değerlendirilmesidir. Çalışmanın
katılımcıları üç farklı ortaokulda görev yapan beş fen bilgisi öğretmenidir. Hizmet içi eğitim
modülü kapsamında ilk önce geliştirilen materyaller aracılığı ile öğretmenlere eğitim
verilmiş, sonrasında ise öğretmenler en az yarım öğretim yılı süresince sınıflarında
biçimlendirici değerlendirme uygulamaları yapmışlardır. Çalışma süresince veri toplama
aracı olarak görsel-işitsel araçlar, görüşmeler ve çeşitli ölçekler kullanılmıştır. Geliştirilen
hizmet içi eğitim modülünün değerlendirilmesi, Guskey (2000) tarafından önerilen modele
göre gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda öğretmenlerin hizmet içi eğitim modülüne ilişkin
görüşleri, çeşitli organizasyon bileşenlerinin öğretmenlerin uygulamaları üzerine etkisi,
öğretmenlerin uygulamaları ve bilgi düzeylerinde meydana gelen değişim ile son olarak
öğretmenlerin uygulamalarının öğrenci çıktıları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Elde edilen
verilerin analizinde nitel ve nicel veri analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Analiz
sonucunda ulaşılan bulgular; çalışmaya katılan öğretmenlerin hepsinin hizmet içi eğitim
modülü sonrasında biçimlendirici değerlendirme konusuna yönelik olumlu düşüncelere
sahip olduğunu, program kapsamında geliştirilen materyalleri genel olarak faydalı
bulduklarını, program sürecinde yer alan bazı bileşenlerin öğretmenlerin uygulamalarının
verimliliğini artırdığını, çeşitli organizasyon bileşenlerinin biçimlendirici değerlendirme
uygulamalarını zaman zaman güçleştirdiğini, öğretmenlerin biçimlendirici değerlendirme
uygulamaları ve bilgilerinde farklı seviyelerde gelişim sağladığını ve son olarak
öğretmenlerin bu tür uygulamalarının öğrencilerin fen başarıları üzerinde etkili olabileceğini
göstermiştir. Çalışmanın sonunda ulaşılan bulgular güncel literatür kullanılarak
derinlemesine tartışılmış ve araştırmacılar ile eğitimcilere çeşitli öneriler de bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler : Biçimlendirici değerlendirme, hizmet içi eğitim, hizmet içi eğitim
modülü, mesleki gelişim, öğretmen eğitimi, dönüt verme, özdüzenleme,
öz-değerlendirme, fen başarısı