Fen bilgisi öğretmenleri için geliştirilen biçimlendirici değerlendirmeye yönelik hizmet içi eğitim modülünün etkinliğinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEYİN İNALTUN

Danışman: Salih Ateş

Özet:

Bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmenlerinin biçimlendirici değerlendirme

uygulamalarının gelişimini sağlayacak etkili bir hizmet içi eğitim modülünün geliştirilmesi

ve sonrasında bu hizmet içi eğitim modülünün etkinliğinin değerlendirilmesidir. Çalışmanın

katılımcıları üç farklı ortaokulda görev yapan beş fen bilgisi öğretmenidir. Hizmet içi eğitim

modülü kapsamında ilk önce geliştirilen materyaller aracılığı ile öğretmenlere eğitim

verilmiş, sonrasında ise öğretmenler en az yarım öğretim yılı süresince sınıflarında

biçimlendirici değerlendirme uygulamaları yapmışlardır. Çalışma süresince veri toplama

aracı olarak görsel-işitsel araçlar, görüşmeler ve çeşitli ölçekler kullanılmıştır. Geliştirilen

hizmet içi eğitim modülünün değerlendirilmesi, Guskey (2000) tarafından önerilen modele

göre gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda öğretmenlerin hizmet içi eğitim modülüne ilişkin

görüşleri, çeşitli organizasyon bileşenlerinin öğretmenlerin uygulamaları üzerine etkisi,

öğretmenlerin uygulamaları ve bilgi düzeylerinde meydana gelen değişim ile son olarak

öğretmenlerin uygulamalarının öğrenci çıktıları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Elde edilen

verilerin analizinde nitel ve nicel veri analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Analiz

sonucunda ulaşılan bulgular; çalışmaya katılan öğretmenlerin hepsinin hizmet içi eğitim

modülü sonrasında biçimlendirici değerlendirme konusuna yönelik olumlu düşüncelere

sahip olduğunu, program kapsamında geliştirilen materyalleri genel olarak faydalı

bulduklarını, program sürecinde yer alan bazı bileşenlerin öğretmenlerin uygulamalarının

verimliliğini artırdığını, çeşitli organizasyon bileşenlerinin biçimlendirici değerlendirme

uygulamalarını zaman zaman güçleştirdiğini, öğretmenlerin biçimlendirici değerlendirme

uygulamaları ve bilgilerinde farklı seviyelerde gelişim sağladığını ve son olarak

öğretmenlerin bu tür uygulamalarının öğrencilerin fen başarıları üzerinde etkili olabileceğini

göstermiştir. Çalışmanın sonunda ulaşılan bulgular güncel literatür kullanılarak

derinlemesine tartışılmış ve araştırmacılar ile eğitimcilere çeşitli öneriler de bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Biçimlendirici değerlendirme, hizmet içi eğitim, hizmet içi eğitim

modülü, mesleki gelişim, öğretmen eğitimi, dönüt verme, özdüzenleme,

öz-değerlendirme, fen başarısı