Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hasan IŞIK
Danışman: MUSTAFA SAFRAN
Özet:Araştırmada, ortaöğretim tarih derslerinde doküman kullanılmasına bağlı olarak öğrencilerin tarihsel düşünme becerilerinin gelişimi ve akademik başarılarının artmasına değinilmiştir. Bu çalışmada nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Nicel araştırma yöntemi olarak deney-kontrol gruplu deneme deseni, nitel araştırma yöntemi olarak da öğrencilerin uygulama sırasında yazdıkları tarihsel metinler betimsel analiz yöntemi ile yorumlanmıştır. Bu çalışmanın uygulama safhası, Ankara ili Yenimahalle ilçesinde bir devlet okulu olan Prof. Dr. Şevket Raşit Hatipoğlu Lisesi'nde 5 hafta (10 ders saati) boyunca 76 öğrenciyle yapılmıştır. Uygulama Ortaöğretim 11. sınıf (Lise-3) Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersinin Kurtuluş Savaşı bölümünde yer alan Muharebeler ve Sonuçları konuları kapsamında sürdürülmüştür. Deney grubunda ilgili konular tarihsel dokümanlar kullanılarak öğrenci merkezli yaklaşımla işlenirken, kontrol grubunda ise konular ders kitabı merkezli olarak geleneksel yöntemle işlenmiştir. Uygulama öncesinde 76 öğrenciden oluşan deney ve kontrol gruplarına dönük bir ön test başarı testi, deney ve kontrol grubunun sosyo-ekonomik düzeyinin belirlenmesi ve öğrencilerin kişisel bilgilerini ölçmek amaçlı bir anket ve deneklerin tarihsel düşünme becerilerinin durum tespitini yapmak için tarihsel doküman verilmeden ön-metin yazdırmaya dönük test uygulanmıştır. Uygulamanın başında deney grubu öğrencilerine tarihsel dokümanlarla ilgili olarak tarihsel doküman çeşitleri, doküman kullanma yöntemleri vb. dönük bir sunu yapılmış, uygulama süresince de deney grubuna birinci ve ikinci el (özellikle de yazılı kaynaklar) kaynaklardan oluşan dokümanlar kullanılarak ders işlenmiştir. Uygulama süreci sonunda ise deney ve kontrol grubuna son-test başarı testi, dokümanlar verilerek tarihsel düşünme becerilerinin gelişimini belirlemek amacıyla son-metin yazdırmaya dönük test uygulanmıştır. Uygulama sonunda nicel bulgular, SPSS 15.0 veri analiz programıyla, nitel veriler ise betimsel analiz ile değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Nicel bulgular sonucunda; akademik başarılar bakımından tarihsel doküman kullanılarak öğretim yapılan deney grubu öğrencileriyle, geleneksel yöntemin kullanılarak ders kitabıyla öğretim yapılan kontrol grubu öğrencileri arasında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Tarih derslerinde tarihsel dokümanların kullanılmasının deney grubu öğrencilerinin akademik başarılarının kontrol grubuna göre daha fazla arttığı görülmüştür. Nitel bulgular sonucunda; tarih derslerinde tarihsel dokümanların kullanılmasının, deney grubu öğrencilerinin tarihsel düşünme becerilerine kontrol grubu öğrencilerine göre olumlu anlamda daha fazla etki ettiği belirlenmiştir. Uygulama sonunda deney ve kontrol grubuna verilen dokümanları deney grubunun daha etkili kullandığı sonucuna varılmıştır. Araştırma sonunda, ortaya çıkan sonuçlara dayalı olarak araştırmacı tarafından önerilere yer verilmektedir.