Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zuhal Özçetin
Danışman: Füsun Demirel
Özet:Gürültü, insanların yaşam kalitesini etkileyen önemli bir çevresel faktördür. İnsanların yaşam alanlarında gürültü farklı şekillerde kendini göstermekte ve giderek artmaktadır. Bu kapsamda trafik kaynaklı gürültü; yaşam alanlarındaki önemli gürültü kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Literatüre bakıldığında; gürültü kontrolü ve gürültü haritalamasına yönelik Türkiye mevzuatlarında yeterli bilginin olmadığı ve trafik kaynaklı gürültülerin tespiti ve kontrolünde yurtdışı (Fransa, Hollanda vb.) mevzuatlarının dikkate alındığı görülmektedir. Bu durum, Türkiye koşullarına tam olarak uygun olmayan mevzuatların kullanılma zorunluluğunu da beraberinde getirmektedir. Günümüz ve geleceğin en önemli problemlerinden biri olarak gürültü kirliliğinin (özellikle trafik kaynaklı) görülmesi üzerine, doktora tezinde Türkiye şartlarına uygun gürültü haritalamaya yönelik, yöntem belirlenmesi öngörülmüştür. Bu öngörü doğrultusunda çalışmada; karayolu trafik gürültüsüne yönelik ölçüm ve simülasyon programı ile yapılan gürültü kontrolü değerlendirmesi ve gürültü haritalaması çalışmaları örnek çalışma üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda çalışma alanında; belirli zamanlarda, mevzuatlara uygun olarak çevresel gürültü ölçümleri (Lgündüz, Lakşam, Lgece) yapılmış, araç sayımları gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler ışığında hesaplamaları (Lgag) yapılmıştır. Bunun yanı sıra; yılın belirli zamanlarında yapılan trafik kaynaklı çevresel gürültü ölçümleri, birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Türkiye mevzuatlarına göre; 5 yıllık sürelerde revize edilecek olan gürültü haritalama çalışmalarına yönelik olarak, belirlenen iki noktada Mayıs 2016 tarihinde her saat yapılmış olan ölçümler ile Kasım 2015 tarihinde yapılan ölçümler karşılaştırılmış, aradaki fark kabul edilebilir sınırlar içinde bulunmuştur. Bu değerlendirme doğrultusunda; Kasım 2015 ölçümleri sırasında elde edilen araç sayım verileri ışığında, CadnaA simülasyon programı aracılığı ile gürültü haritaları oluşturulmuş ve yapılan ölçümler ile simülasyon programı verileri karşılaştırılmıştır. Farklı zamanlarda tekrar edilen ölçümlerin birbiriyle, sonrasında yapılan ölçümler ve simülasyon programı verilerinin karşılaştırılması sonucunda, farkın kabul edilebilir değerler arasında olduğu belirlenmiştir. Bunların yanısıra, 5 yılda bir revize edilmesi gereken ve planlanan gürültü haritalama çalışmalarına bir yöntem önerisi geliştirilmiştir.