FUTBOLDA TAKIM PERFORMANSINA ETKİ EDEN MOTİVASYONEL FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA (GENÇLERBİRLİGİ SPOR KULÜBÜ ÖRNEGİ)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Okan URAL

Danışman: SUAT KARAKÜÇÜK

Özet:

Günümüzde sporcuyu maçlara hazırlamak ve en üst seviyede verim elde etmek için degisik antrenman modelleri kullanılmaktadır. Ancak futbolcuların yüksek performansa sahip olmasında bu antrenman modelleri tek basına etkili olamamaktadır. Futbolcunun performansı üzerinde odaklanan arastırmalar, futbolcuların yüksek performansa sahip olmasında fiziksel unsurların yanı sıra psikolojik unsurların da önemli oldugunu ortaya koymaktadır. Bu psikolojik unsurların basında ise motivasyon gelmektedir. Bu dogrultuda bu çalısmada takım performansına etki eden motivasyon faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıstır. Çalısmada tanımlayıcı arastırma modeli ile, Gençlerbirligi Spor Kulübü bünyesinde bulunan tüm futbol takımlarındaki lisanslı futbolcular üzerinde anket uygulaması gerçeklestirilerek, sporcuların motivasyon düzeyleri incelenmis ve takım performansına etki eden motivasyonel faktörler belirlenmeye çalısılmıstır. Arastırmaya toplam 130 futbolcu katılmıs, sporculara demografik özelliklerini belirlemek maksadıyla kisisel bilgi formu ve motivasyonlarını degerlendirmek amacıyla Wills (1982) tarafından gelistirilmis Spora Özgü Basarı Motivasyon ölçegi uygulanmıstır. Sporcuların motivasyon ölçeginden elde ettikleri puanların demografik özelliklerine göre farklılıkları iki kategorili degiskenlerde z testi ile, ikiden fazla kategorili degiskenlerde ise tek yönlü ANOVA analizi ile test edilmistir. ANOVA analizi sonucunda anlamlı farklılık bulundugu durumlarda post hoc testlerden Tukey HSD testi sonuçlarından yararlanılarak farklılıklar yorumlanmıstır. Arastırma sonuçlarına dayanılarak; sporcuların basarıya yaklasma ve güç gösterme motivasyonlarının yüksek, basarısızlıktan kaçma motivasyonlarının ise daha düsük oldugu degerlendirilmistir. Sporcuların motivasyonları demografik özelliklerine göre incelendiginde, güç gösterme motivasyonunun A takımında yer alan sporcularda digerlerine göre daha düsük oldugu, ayrıca 5 yıldan az süredir spor yapan sporcular ile 10 yıldan fazla süredir spor yapan sporcuların söz konusu motivasyon düzeylerinin daha düsük oldugu ortaya çıkmıstır. Bu durum güç gösterme motivasyonunun profesyonel spor hayatına yeni baslamıs sporcular ile spor hayatına uzun zamandır devam eden ve kariyerinde belirli bir yere ulasmıs sporcuları çok fazla etkilemedigini göstermektedir. Buna karsın spor kariyerinde ilerleme yolunda olan sporcuların güç gösterme motivasyonlarının güçlü olması, söz konusu sporcuların takım performansına katkısında bu motivasyon türünün önemli bir rolü oldugunu düsündürmektedir. Bununla birlikte bu arastırmada A takımı sporcularının genç sporcularla benzer güç gösterme motivasyonuna sahip oldugu görülmüstür. Sporcuların basarıya yaklasma motivasyonlarının çesitli özelliklerine göre farklılıkları incelendiginde ise, yine A takımında yer alan sporcuların diger takımlarda yer alan sporculara göre, 20 yas ve üzeri yas grubunda yer alan sporcuların daha genç sporculara göre, 10 yıldan fazla süredir spor yapan sporcuların daha az süredir spor yapan sporculara göre basarıya yaklasma motivasyonuna daha düsük düzeyde sahip oldukları ortaya çıkmıstır. Arastırma sonuçları arastırma kapsamındaki sporcuların basarısızlıktan kaçma motivasyonlarının düsük oldugunu ve demografik özelliklerinden bagımsız olarak bu durumun tüm sporcular için geçerli oldugunu ortaya koymustur.