Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hülya Boz
Danışman: MÜBECCEL ERGUN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmada kazan çeliğinin asitle yıkanması sırasında meydana gelen korozyon olaylarının önlenmesi amaçlanmıştır. Kazan çeliğinin korozyonunu önlemek için, kütlece %0,5 HCl çözeltisi içinde D- (-) Mandelikasit, D-Alanin, D-L Aspartikasit, D-Fenilalanin, D-Valin, Glisin, Glikolikasit, L-Metionin, L-Arjinin, L- Asparjinmonohidrat, LSisteinhidroklorürmonohidrat, L-Sistin, L-Histidin, L-Leusin, N-Asetil- LSistein, Oksalik Asit inhibitörleri ile, %0,5 H2SO4 çözeltisi içinde ise LSisteinhidroklorürmonohidrat, N-Asetil-L-Sistein, L-Metionin ve L-Sistin inhibitörleri ile çalışılmıştır. Tafel ekstrapolasyonu ve lineer polarizasyon direnci yöntemiyle korozyon hızı belirlenmiş ve inhibitör verimleri hesaplanmıştır. HCl çözeltisi içerisinde 35 derece sıcaklık ve 1000 ppm'de çeşitli inhibitör ile çalışılmış, bunlar arasından L-Sisteinhidroklorürmonohidrat, N-Asetil- L-Sistein, L-Metionin ve L-Sistin inhibitörlerinden yüksek verim elde edilmiştir. İnhibitör etkinlikleri sırasıyla %87, %83, %84 ve %81 olarak bulunmuştur. 35oC sıcaklıkta etkili oldukları belirlenen bu inhibitörlerle 25oC, 45oC ve 55oC sıcaklıklarda çalışılmış, kükürt ve azot içeren bu inhibitörlerin yüksek sıcaklarda da diğerlerine göre daha etkili olduğu belirlenmiştir. Daha sonra bu inhibitörlerin 25oC sıcaklık ve 100 - 3000 ppm aralığındaki farklı konsantrasyonları için deneyler yapılmıştır. L-Sisteinhidroklorürmonohidrat, L-Sistin ve L-Metionin için 1000ppm'de, N-Asetil-LSistein için de 3000ppm'de en yüksek verimler elde edilmiştir. %0,5 H2SO4 çözeltisi içerisinde 25°C, 35 °C, 45°C ve 55°C sıcaklıklarda ve 1000 ppm sabit inhibitör konsantrasyonunda deneyler yapılmıştır. 25°C sıcaklıkta L-Sisteinhidroklorürmonohidrat, L – Metionin, L – Sistin ve N-Asetil-L-Sistein inhibitörleri için sırasıyla %86, %75, %75 ve %81 verim elde edilmiştir. 25°C sıcaklık ve 100 – 3000 ppm arasında farklı konsantrasyonlarda yapılan deneylerde inhibitör veriminde düzenli bir artış gözlenmiş, En yüksek verimler 3000ppm'de elde edilmiştir. İnhibitör verimleri sırasıyla; %90, %84, %86 ve %75'dir. Aminoasitlerin metal yüzeyinde adsorplanarak etkili olduğu düşünülerek, adsorpsiyon izotermleri çizilmiş ve genel olarak adsorpsiyon izotermlerinin Langmuir ve Freundlich adsorpsiyon izotermlerine uyduğu tespit edilmiştir. Sabit inhibitör derişiminde çizilen Lni - 1/T grafiklerinden inhibitörsüz ve inhibitörlü ortamlar için aktivasyon enerjileri (Ea) hesaplanmıştır. İnhibitörsüz ortamlar için elde edilen aktivasyon enerjisi inhibitörlü ortamlar için elde edilen değerlerden daha düşüktür. Bu durum metalin çözünmesinin zorlaştığını yani korozyonun yavaşladığını göstermektedir.