Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, MİMARLIK ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ceren OKTAR
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Asena Soyluk
Eş Danışman: Zeynep Yeşim İlerisoy
Özet:
21. yüzyılın en büyük çevre sorunlarından olan hava kirliliği insan sağlığını olumsuz yönden etkilediği gibi yapılı çevreye de zarar vermektedir. Bu noktada da zararların gözlemlendiği ilk yapı bölümü atmosfer ile direk temas halinde olan cephelerdir. Cephe tasarımlarında doğru malzeme seçimi ve rasyonel cephe konfigürasyonu yapıda hem optimum ilk yatırım maliyetinin elde edilmesinde hem de kullanım süresi boyunca oluşacak maliyetlerin en aza indirilmesinde önem teşkil etmektedir. Tez çalışmasında cephe kararları etkisinde yapı kullanım ile mutlak ihtiyaç duyulacak bakımı, onarımı ve temizlik için gündeme gelen maliyet giderleri araştırma konusu olarak ele alınmıştır. Bu doğrultuda iki aşamalı bir alan çalışması çapılmıştır. İlk aşamada İç Anadolu karasal ikliminde bulunan farklı cephe konfigürasyonlarına sahip Ankara, Eskişehir, Isparta ve Konya şehir hastaneleri örneklem grubu olarak seçilmiştir. Öncelikle mevcut şehir hastanelerinin cephe analizleri yapılmış; kullanılan malzemeler, oranları, maliyetleri ve bulundukları illerdeki hava kirliliği sonucu oluşan bakım-onarım ve temizlik maliyeti Matlab programı ile hesaplanmıştır. Birim alana düşen bakım-onarım ve temizlik maliyeti en çok %100 cam tasarımına sahip olan Konya ilinde görülmüştür. Ayrıca cephe tasarımında saydamlık oranının artmasının bina maliyetini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Alan çalışmasında ikinci aşama olarak örnek bir poliklinik cephesi referans alınarak, mevcut çalışmalardan elde edilen veriler ile farklı opaklık-şeffaflık oranlarının hava kirliliği ile ilişkisi incelenmiştir. Her ilde minimum bakım onarım temizlik maliyetinin %25 cam-%75 seramik cephe oranında çıktığı, %100 cam’da ise maksimum temizlik maliyetine ulaşıldığı görülmüştür. Sonuç olarak hava kirliliği yüksek olan illerde tasarımcının cephede kullanacağı opak malzeme oranının temizlik bakım onarım giderleri göz önüne alındığında camdan daha fazla olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada sağlık politikasında önemli bir prestij elemanı olarak görünen şehir hastanelerinde sadece estetik ve strüktürel kaygılarla değil aynı zamanda en önemli maliyet kalemlerinden biri olan bakım-onarım temizlik maliyetinin göz önüne alınması gerektiğini ortaya konmuştur. Bilim Kodu : 80116 Anahtar Kelimeler : Hava Kirliliği, Opaklık ve Saydamlık, Cephe Konfigürasyonu, Bakım-Onarım, Cephe Maliyeti