Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Kurtuluş DEĞER
Danışman: M. Galip Özkaya
Özet:
Günümüzde, genel olarak artmakta olan enerji ihtiyacı nedeniyle enerji sürdürülebilirliği kavramı önem kazanmaktadır. Bu tez çalışması kapsamında, Türkiye için 2030 yılına ait sürdürülebilir bir elektrik enerjisi karması önerilmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede, öncelikle 2030 yılı için Türkiye’nin elektrik enerjisi talebi çok katmanlı algılayıcı yapay sinir ağı yöntemi ve yuvarlanma mekanizmalı gri tahmin yöntemi birlikte kullanılarak tahmin edilmiştir. Yapay sinir ağı modeli; nüfus, gayrisafi yurt içi hasıla, ithalat, ihracat ve sanayi üretim endeksi bağımsız değişkenleri kullanılarak oluşturulmuştur. Tek değişkenli zaman serisi yaklaşımını temel alan bir yuvarlanma mekanizmalı gri tahmin yöntemi modeli kullanılarak, her bir bağımsız değişkene ait gelecekteki değerler tahmin edilmiştir. Tahmin edilen değerlerden oluşturulan veri seti, yapay sinir ağı modelinde kullanılarak elektrik enerjisi talep tahmini gerçekleştirilmiştir. Tahmin edilen talep değerini karşılayabilecek dört farklı elektrik enerjisi karması senaryosu geliştirilmiştir. Geliştirilen senaryolar ideal çözüme yakınlığa göre tercih sıralama tekniği kullanılarak çevresel, ekonomik, teknik ve sosyal kategorilerinde yer alan 10 farklı kritere göre sürdürülebilirlik bakımından değerlendirilmiştir. Çalışma sonucuna göre 2030 yılı için Türkiye’nin elektrik enerjisi talebi ≈ 384569 GWh olarak tahmin edilmiştir. İdeal çözüme yakınlığa göre tercih sıralama tekniği ile yapılan analize göre en sürdürülebilir elektrik enerjisi karması senaryosu ise nükleer enerji senaryosu olarak bulunmuştur. Sürdürülebilirlik analizi kapsamında ayrıca çevresel, ekonomik, teknik ve sosyal kategorilerine dört farklı ağırlık seti atanarak bir duyarlılık analizi de gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Enerji, sürdürülebilirlik değerlendirmesi, yapay sinir ağı, gri
tahmin, TOPSIS