Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Erhan CANLI
Danışman: Mehmet Eroğlu
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Askeri alandaki birçok silah sisteminde kullanılan geri tepme sönümleyicileri, silah sistemleri için çok kritik bir yapıdadır. Kullanıldıkları silahlarda anlık şoklara ve kısa süre içerisinde değişkenlik gösteren çok yüksek kuvvetlere maruz kalırlar. Geri tepme sönümleyici sistemler silahın hem stabilizasyonu en hassas biçimde sağlamalı hem de silah performansı açısından ortaya çıkan geri tepme kuvvetlerini büyük oranda sönümlemelidir. Silahın kalibresine ve çalışma tipine bağlı olarak sönümleme hızı ve mesafesi değişiklik gösterebilir. Yapmış olduğumuz bu çalışmada hidropnömatik tipteki sönümleyicinin tasarım ve optimizasyon çalışmalarını gerçekleştirdik. Hidropnömatik geri tepme sönümleyici, isminden de anlaşılacağı üzere hem hidrolik hem de pnömatik özellikleri bir arada ihtiva eden sönümleyici sistemdir. Bir ucu silahı tutan kaideye bağlı olan hidropnömatik silindirin diğer ucu da sabit yatağa montajlıdır. Damperleme yani piston hızının yavaşlamasını hidrolik akışkan sağlar. Silindir rotuna bağlı olan orifis yardımıyla akışkanın küçük deliklerden kısılarak geçmesi sağlanır ve bu şekilde piston hareketi yavaşlar. Bu hareket ile elde edilen deplasman, nitrojeni sıkıştırmak için kullanılır. Geri tepme sona erdikten sonra sıkıştırılmış nitrojen genişler ve geri tepen silah ve ona bağlı olan parçalar ateşleme konumuna geri döner. Hidropnömatik silindirler muadili ürünlere göre çok daha az yer kaplarlar ve istenilen hassasiyette ayarlanabilecek tasarıma sahiptirler. Çalışma kapsamında, geri tepme kuvveti hesabı, piston yapısı ve silindir geometri özellikleri gibi birçok parametre göz önünde bulundurulacaktır. Ayrıca pistonun yay ve damper katsayıları optimize edilecek ve ideal değerler araştırılacaktır. Yapılacak simülasyon ve testler doğrultusunda elde edilen sonuçlar yorumlanacak olup iyileştirme gereken durumlara değinilecektir.
Anahtar Kelimeler : Silah sistemleri, geri tepme, hidropnömatik sönümleyici