Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nihan KOL
Danışman: Şükrü Çavdar
Özet:
Bu çalışmada, yüksek saflıktaki kimyasal tozlar uygun sitokiyometrik oranlarda
hazırlanarak TlPb0,3Sr2Ca1-xSexCu2Oy (x=0; 0,4; 0,6; 1) kompozisyonunu oluşturacak
şekilde süperiletken malzemeler katıhal yöntemi ile sentezlenmiştir. Bu çalışma;
TlPb0,3Sr2Ca1-xSexCu2Oy (TSCCO-1212) yapısının farklı oranlarda selenyum-kalsiyum
kısmi yer değiştirmesi sonucunda, selenyumun malzemenin süperiletkenlik özelliklerini
nasıl etkilediğini anlamaya yöneliktir. Klasik katı hal reaksiyon tekniği kullanılmış ve bu
teknik, malzemelerin birbirleri ile homojen olarak karışmasını ve bu karışmış numunelerin
yüksek sıcaklık fırınlarında iki basamaklı ısısal işlemlere tabi tutulmasını içermektedir. Bu
yöntemde, 860 °C’de 4 saatlik tavlama ve ara öğütme sonrası 2 saatlik tavlama yapılmış
ve katkılandırma oranları sonucunda numunenin yapısal ve elektriksel özelliklerinin nasıl
ve ne derece değişiklik gösterdiği tanımlanmıştır. TlPb0,3Sr2Ca1-xSexCu2Oy
kompozisyonunda üretilen malzemelerin elektriksel özellikleri; dört nokta uç yöntemiyle
direncin sıcaklığa bağlı olarak değişimi (R-T), yapısal özellikleri; x-ışınları toz
difraksiyonu (XRD), taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve mekanik ölçümler
kullanılarak incelendi. TSCCO-1212 yapısında bulunan malzemelerin R-T ölçümleri
sonucunda birden fazla faz değiştirdiği deneysel analizlerle belirlendi. SEM ölçümleri
sonucunda katkılama oranı arttıkça numunelerin tanecik boyutunun arttığı gözlendi.
Mekanik ölçümler sonucunda numunelerin çentikçi boyut etkisi (ÇBE) davranışı
sergilediği bulundu. Teorik çalışmalarla elde edilen sonuçlar karşılaştırıldığında HaysKendall yaklaşımının malzemelerin mikrosertlik analizinin yapılmasında ve mekanik
özelliklerinin tespitinde kullanılabilecek en uygun model olduğu belirlendi.