Soğuk iş takım çeliklerinin aşınma direnci üzerinde kriyojenik işlemin etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: ONUR YAMANOĞLU

Danışman: FERHAT GÜL

Özet:

Bu çalışmada, soğuk iş takım çeliklerinin abrasif aşınma dirençleri araştırılmıştır. Aşınma direncini arttırmak için DIN 1.2379 ve DIN 1.2080 soğuk iş takım çeliklerine kriyojenik işlem uygulanmıştır. Deneylerde farklı sertlik değerlerine ve aşınma direncine sahip olan soğuk iş takım çelikleri kullanılmıştır. Deneylerde kullanılan soğuk iş takım çelikleri silindirik çeliklerden hazırlanmıştır. Bu numuneler 6 mm çapında ve 50 mm uzunluğundadır. İşlemsiz, su verme, su verme+kriyojenik işlem uygulanmış ve su verme+kriyojenik işlem uygulanmış+temperlenmiş soğuk iş takım çeliği araştırılmıştır. 1030˚C'de 1 saat östenitlenmiş olan numuneler yağda soğutulmuştur. Kriyojenik işlem 140˚C'de 12 saat süreyle uygulanmıştır. Temperleme işlemi ise 200˚C'de 2 saat süre ile gerçekleşmiştir. Yapılan deneyler sonucunda numunelerin abrasif aşınma direncinin uygulanan yüke ve kullanılan aşındırıcının boyutuna bağlı olduğu tespit edilmiştir. Kriyojenik işlem, soğuk iş takım çeliklerinin sertlik ve aşınma direncini önemli ölçüde arttığı tespit edilmiştir. En düşük aşınma kaybı, su verilmiş+kriyojenik olarak işlem yapılmış ve 10 N yük altında, 1200 mesh zımpara kâğıdında aşındırılmış soğuk iş takım çeliği numunesinden elde edilmiştir.