Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İLHAN OKAN YAZGAN
Danışman: ALİ İHSAN ÜNAY
Özet:İnsanlığın ortak değerleri olan taşınmaz kültür varlıklarının gelecek nesillere aktarılması, gerekli koruma-onarım uygulamalarının gerçekleştirilerek yapısal bütünlüklerinin sürdürülmesi ile mümkündür. Korumada temel yaklaşım, mimari mirasın sahip olduğu özgünlük değerlerinin mümkün mertebe tahrif edilmemesidir. Bu sebeple taşınmaz varlıkların özgünlüğünü belirleyen; konum, tasarım, malzeme ve işçilik özelliklerinin, korumaya yönelik faaliyetler sonucunda bozulmaması hedeflenmelidir. Mimari mirasın özgün konumda korunması esastır, ancak başta; baraj, yol, maden ocakları vb. büyük imar faaliyetleri olmak üzere, fiziksel çevreyi etkileyen her türlü insan ve doğa kaynaklı etkenler, anıtın yerinde korunmasını kimi zaman imkansız kılmaktadır. Bu gibi durumlarda anıtların taşınarak başka bir konumda fiziksel varlıklarını sürdürmeleri, uluslararası literatürde de tanımlanan bir koruma yöntemidir. Yapıların taşınması, başta mimari koruma ve yapı mühendisliği olmak üzere, disiplinler arası çalışmayı gerektiren sıra dışı bir uygulamadır. Taşıma yöntemi, taşınacak mirasın yapım sistemi, mimari ve bezeme özellikleri, fiziksel çevresi, taşıma mesafesi gibi birçok etkene bağlı olarak değişir. Tarihi yapının mimari ve strüktürel özelliklerinin, taşıma sonrasında da bozulmadan sürdürülmesi, yöntemin seçimi ve uygulanmasında temel kriter olmalıdır. Koşullar uygun ise anıtların bütün olarak taşınması, strüktürel özellikler ve özgünlüğün korunması açısından genel olarak avantajlı bir yöntemken, konum ve fiziksel özellikler gibi teknik zorluklar sebebiyle yapının daha kolay taşınabilir parçalara ayrılarak taşınması da zaman zaman tercih edilen bir uygulamadır. Çalışmada olası taşıma yöntemlerinin analitik olarak sınanarak taşınacak yapı açısından uygunluk ve güvenilirliğin test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma yöntemi olarak; sonlu elemanlar metodu ile sayısal modeli oluşturulan kurgusal anıt yapının, bütüncül ve parçalı taşıma senaryolarına göre taşınması durumları analiz edilerek, sergilenecek olası yapısal performans karşılaştırılmaktadır. Tezin, uygun taşıma yönteminin proje henüz fizibilite aşamasındayken belirlenebilmesi açısından, taşımanın planlama aşamasında görev alacak karar verici konumdaki kişiler ile gelecekteki uygulamalara fikir vermesi hedeflenmiştir