DİFERANSİYEL PULS POLAROGRAFİSİ İLE KROMUN TÜRLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NABEEL MOHAMMED

Danışman: OLCAY ŞENDİL

Özet:

Bu çalışmada Diferansiyel Puls Polarografisi ile kromun türlendirilmesinde bir metot geliştirme amaçlandı. Bunun için Cr(III) ve Cr(VI)'nın çeşitli asidik ve bazik ortamlarda polarogramları alındı. Buna göre Cr(III) tayini için en uygun elektrolit ortamın pH=2,5 0,1 M HNO3 + KNO3 olduğu ve bu ortamda -0.8 V civarında tek bir pike sahip olduğu tespit edildi. Cr(VI)'nın tüm asidik ortamlarda -0,3 V ve -0,8 V civarında iki, pH=12,5 0,1 M NaOH+NaAc ortamında -1,0 V civarında tek, pH=9,0-12,5 0,1 M K2CO3 ortamında –0,4 ile - 0,2 V ve –0,8 ile -1,0 V arasında değişen iki indirgenme pikine sahip olduğu gözlendi. Cr (VI) tayini için en uygun ortamın NaOH ve K2CO3 ortamları olduğuna karar verildi. Cr(III) ve Cr(VI)'nın bir arada bulunduğu örneklerde asidik ortamda -0,8 V'da elde edilen pikin Cr(III) ve Cr(VI)'nın indirgenmesinden gelen Cr(III)'e ait toplam bir pik olduğu tespit edildi. Bu ortamlarda girişim yapabilecek çeşitli katyonların etkileri araştırıldı. Zn2+,Cu2+, Ni2+, Se4+, Cd2+, Pb2+,Ti4+ iyonlarının varlığında Cr(III) ve Cr(VI)'nın bir arada bulunduğu örneklerde türlendirme için bir metot geliştirildi. Buna göre numunelerde önce pH=12,5 NaOH veya pH=9,0-12,5 K2CO3 ortamında Cr(VI)'nın derişimi belirlenmesi sonra pH=2,5 HNO3 + KNO3 ortamında -0,8 V'da Cr(III) ve Cr(VI)'ya ait toplam pikten Cr(III)'ün derişiminin hesaplanması önerildi. Geliştirilen metot sentetik numunelere, Gerede çayı,Ankara musluk suyu ve Van gölüne dökülen Engil ve Erçiş çayı örneklerine uygulandı. Sentetik numunelerde Cr(III) %10 hatayla, Cr(VI), NaOH ortamında %8, K2CO3 ortamında -0,4 V'da %4 hata ile bulundu. Ankara musluk suyu, Engil ve Erçiş çayı örneklerinde Cr(III) ve Cr(VI) tespit edilemezken, Gerede çayının sadece %90 güven seviyesinde 50. metrede 1,5 ± 0,7 M, 300. metrede 1,0 ± 0,4 M, 2000 metrede 0,6 ± 0,01 M Cr(III) tayin edildi.