Psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeyleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: YALÇIN ÇINAR

Danışman: MEHMET GÜVEN

Özet:

Bu araştırma ile psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerini ve problem çözme becerilerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve tükenmişlik ile problem çözme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Var olan durumun belirlenmesine çalışıldığı için betimsel bir çalışma modeli uygulanmıştır. Çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılı içerisinde, Ankara ili, Çankaya, Keçiören ve Yenimahalle ilçelerinde ilkokul, ortaokul, lise ve rehberlik araştırma merkezlerinde (RAM) çalışan 315 psikolojik danışman oluşturmaktadır. Araştırmada, psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerini ölçmek amacı ile Maslach Tükenmişlik Ölçeği, problem çözme becerilerini ölçmek amacı ile Problem Çözme Envanteri ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 16 programı kullanılarak t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Tukey HSD testi, Kruskal Wallis H testi ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu tekniklerinden yararlanılmıştır. Psikolojik danışmanların problem çözme becerileri arttıkça duygusal tükenme ve duyarsızlaşma seviyeleri azalmakta, kişisel başarı puanları ise, artmaktadır. Psikolojik danışmanların duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve problem çözme beceri puanları cinsiyetlerine, yaşlarına ve çalışma yılına göre farklılık göstermezken, kişisel başarı puanları farklılık göstermektedir. Kadınların erkeklere göre, 20-30 yaş aralığında; çalışanların 31-40 yaş aralığında çalışanlara göre, 1-5 yıl arasında çalışanların ise, 11-15 yıl arasında çalışanlara göre tükenmişlik düzeylerinin kişisel başarı boyutunda daha fazla olduğu bulunmuştur. Psikolojik danışmanların duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarı ve problem çözme beceri puanları medeni durumları, eğitim düzeyleri ve çalıştıkları ilçelere göre farklılık göstermemektedir. Psikolojik danışmanların duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanları çalıştıkları kurumlara göre farklılık göstermezken, kişisel başarı ve problem çözme becerileri farklılık göstermektedir. Rehberlik ve araştırma merkezinde çalışan psikolojik danışmanların ortaokulda çalışanlara göre kişisel başarı boyutunda tükenmişlik düzeylerinin daha düşük olduğu, problem çözme becerilerinin ise daha yüksek olduğu bulunmuştur. Psikolojik danışmanların duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarı ve problem çözme becerisi puanları işinden memnuniyet düzeylerine göre farklılık göstermektedir. İşinden kısmen memnun olduğunu belirten psikolojik danışmanların, işinden memnun olduğunu belirtenlere göre duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı boyutlarında tükenmişlik düzeyleri daha yüksek bulunurken, problem çözme becerileri daha düşük bulunmuştur.