Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Adem Bakış
Danışman: RECEP KANIT
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Teklif verme süreci belirsiz ve karmaşıktır. Yeni bir teklif verme kararı subjektif değerlendirmelerle oluşturulmaktadır. Bu sebep ile kamu inşaat ihalelerinde teklif vermeyi etkileyen faktörlerin ve etki derecelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Öncelikle taahhüt firmalarının teklif verme aşamasında göz önünde bulundurduğu faktörler, yapılan yazın taraması neticesinde genel hatları ile belirlenmiş ve belirlenen bu faktörlere ilişkin firmalar ile yüz yüze görüşmeler yapılarak ülke gerçeklerine uygun teklif verme kararını ya da teklifi etkileyen faktörler tespit edilmiştir. Karara etki eden faktörlerin önceliklerinin tespitinde, olayların kesin olmadığı belirsiz durumlarda kullanışlı bir yöntem olan bulanık mantık yöntemi tercih edilmiştir. Bulanık kümelerle işlem yapılan bu çalışmada dilsel değişkenler üzerine yoğunlaşılmıştır. Teklif kararını etkileyen faktörlere dair veri toplama anket formu altı ana başlık altında 47 madde halinde hazırlanmış, diğer kamu kurum/kuruluşlarının yanı sıra Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlıklarının inşaat ihalelerine teklif vermekte olan 30 firma yöneticisine uygulanmıştır. Firma yöneticilerinin dilsel değişkenler ile değerlendirdikleri anket formları üçgen bulanık sayılara dönüştürülmüş ve bu şekilde bulanık sayılarla yapılan hesaplamalar neticesinde teklif vermeyi etkileyen faktörlerin öncelikleri belirlenmiştir. Yöneticilerin birçok ihale arasından firmalarına en uygun ihaleyi seçme ve bu ihaleye teklif verme kararını kolaylaştırmak amacıyla bulanık TOPSIS algoritmaları kullanarak en avantajlı ihale seçim modeli oluşturulmuştur. Karar vericilerin işini kolaylaştıran oldukça fazla sayıda çok kriterli karar verme yöntemi geliştirilmiş olmasına rağmen, bu çalışmada paket program gereksinimi olmadan dilsel değişkenler yardımıyla hem nicel hem de nitel bilginin kolaylıkla kullanılabildiği bulanık TOPSIS yöntemi tercih edilmiştir. Yöntemin örneklenmesine yönelik olarak, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlıkları denetiminde taahhüt işi yapmış ve halen bu idarenin ihalelerine teklif vermeye devam etmekte olan bir taahhüt firması ile teklif vermeyi düşündüğü ihalelere ilişkin, firma açısından en avantajlı ihale öncelik sıralaması belirlenmiştir. Bu yöntemle firma yönetiminin daha isabetli kararlar vermesi sağlanmıştır.