Parlamento Hukukunda çift meclis sistemi ve uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mahmut Bülbül

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Parlamento, yasama görevini yerine getiren siyasal bir kurumdur. Bu kurum hukuk düzeninin ana kurallarını koyar. Ana kurallar ise Anayasa ve kanunlardır. Hukuk düzeninin sınırlarını yasama organı belirler. Modern demokrasilerde parlamento, demokratik bir yasama meclisidir ve temsil esasına dayanır. Parlamentolar yapıları bakımından tek meclisli ya da çift meclislidirler. Parlamento yetkilerinin iki ayrı meclis tarafından birlikte kullanılmasını ve yasama yetkisinin bu iki meclis eliyle yerine getirilmesini ifade eden sisteme çift meclis sistemi denir. Parlamentonun tek veya çift meclisten oluşması devletin temel kuruluşu, toplumun sosyal ve siyasi yapısı, içinde bulunduğu tarihi şartlar, bağlandığı siyasi ve iktisadi anlayışla ilgilidir. Çift meclis sistemi, halkın ve aristokrasinin aynı zamanda temsil edilebilmesini sağlamak amacıyla İngiltere'de ortaya çıkmış ve daha sonraları, pratik faydaları sebebiyle, bazı ülkeler tarafından kabul görmüş bir sistemdir. Çift meclis sistemi tarihsel gelişim içerisinde önce monarşilerde uygulanmaya başlamış ve Fransa'da parlamenter sistemde uygulanmasıyla daha sonraları parlamenter sistemlerde de uygulama alanı bulmuştur. Ülkemizde çift meclis sistemi 1876 Anayasası ve 1961 Anayasaları döneminde uygulanmıştır. Tezimiz üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde yasama fonksiyonu ve yasama organı, ikinci bölümde çift meclis sistemi ve üçüncü bölümde ise Türkiye'de uygulaması ve uygulanabilirliği incelenmiştir.