Normal dağılım varsayımı altında varyansların homojenliği için alternatif bir test


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: GİZEM ALKAN

Danışman: FİKRİ GÖKPINAR

Özet:

Bazı yaygın istatistiksel yöntemlerin (regresyon analizi, varyans analizi, diskriminant analizi vb.) temel varsayımlarından biri olan varyansların homojenliği testi, biyoloji, ziraat, insan performansı ve kalite kontrol araştırmaları gibi birçok bilimsel uygulama alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Normal dağılan k tane yığının her birinden 𝑛𝑖 (i=1, 2, , k) çaplı örnekler alındığı varsayıldığında, bu örnekleri kullanarak yığın varyanslarının eşitliğini test etmek için kullanılan birçok test istatistiği bulunmaktadır. Bu amaçla ilk olarak Bartlett (1937) tarafından, olabilirlik oran testine dayalı bir homojenlik testi geliştirilmiştir. Zamanla buna ek birçok araştırmacı tarafından alternatif birçok test geliştirilmiştir. Varyans homojenliği testleri arasında en önemlileri Bartlett, Levene, Brown-Forsythe ve Genelleştirilmiş-p testidir. Bu çalışmada bu testlere alternatif olarak Wald istatistiği önerilmiştir. Bilindiği gibi bu testler asimptotik testlerdir ve 1. tip hataları oldukça yüksek çıkabildiğinden dolayı p-değerinin hesabı için ise Hesaplamalı Yaklaşım testi elde edilmiştir. Bu yöntem ve diğer alternatif yöntemlere ilişkin bir uygulama yapılmıştır. Ayrıca, yapılan bir simülasyon çalışmasıyla, farklı örnek çapları ve farklı yığın varyansları altında bu testlerin deneysel I. tip hata oranları ve testin gücü açısından birbirlerine göre üstünlükleri karşılaştırılmış ve araştırma sonucunda elde edilen bulgular yorumlanmıştır