Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMAKOGNOZİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özge Sultan PINARBAŞI
Danışman: Esra Akkol
Özet:
Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika step bölgelerinde ve kayalık yerlerde yayılış gösteren Elaeagnaceae familyasında Hippophae, Shepherdia ve Elaeagnus olmak üzere 3 cins ile 45 kadar tür bulunmaktadır. Ülkemizde ise 2 cinse ait Hippophae rhamnoides ve Elaeagnus angustifolia türleri yetişmektedir. Elaeagnaceae familyasına ait türlerin dünyada ve Türkiye’de geniş bir yayılış göstermesi nedeniyle, halk arasında ve geleneksel tıpta yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir. Ülkemizde yapılan etnobotanik saha çalışmalarında E. angustifolia L. meyvelerinin İç Anadolu’da kuvvet verici, antipiretik, böbrek taşı düşürücü, antidiyareik ve gözde oluşan enfeksiyonlarda anti-enflamatuvar olarak kullanıldığı belirlenmiştir. Bu çalışmada, ülkemizde geniş bir yayılış gösteren ve halk tıbbında kullanılan E. angustifolia bitkisinin yaprak, dal ve meyvelerinden hazırlanan farklı polaritedeki ekstrelerinin anti-enflamatuvar aktivitesi in vitro yöntemlerle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, bitkiden hazırlanan n-hekzan, etil asetat ve metanollü ektrelerin anti-enflamatuvar etkisi in vitro siklooksijenaz (COX-1 ve COX-2) enzim inhibisyonu, protein denatürasyonunun inhibisyonu, proteinaz enzim inhibisyonu ve anti-lipoksijenaz aktivite testleri ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonuçları dallardan hazırlanan etil asetat ekstresinin en yüksek aktiviteye sahip olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda elde edilen verilerin bitkinin halk arasında kullanılışını destekler nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Etnobotanik, Elaeagnaceae, Elaeagnus angustifolia, Fitoterapi, Anti-enflamatuvar