Elit sporcularda rekreasyon yönetimi: Türkiye olimpik hazırlık merkezi örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ünsal SEVİNDİK

Danışman: Beyza Merve Akgül

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırmanın amacı, rekreasyon yönetimi ölçeği geliştirmesi ve geliştirilen ölçüm aracı ile elit sporcuların rekreasyon yönetimi düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenlerin bu düzeyi ne doğrultuda etkilediğinin araştırılmasıdır. Çalışma bulgularına göre 3 faktörlü (planlama, organizasyon ve geri bildirim) alt boyutlarından oluşan, 22 maddelik yapı elde edilmiştir. Geri bildirim alt boyutu toplam varyansın %43’ünü açıklamakta, planlama alt boyutu toplam varyansın %6,77’sini açıklamakta ve organizasyon alt boyutu ise toplam varyansın %5,26’sını açıklamaktadır. Üç alt boyutun toplam varyansın %56,26’sını açıkladığı belirlenmiştir. Ölçek geliştirme aşamasındaki iç tutarlılık katsayısı geri bildirim alt boyutu için ,86, planlama alt boyutu için .84 organizasyon alt boyutu için .66 toplam da ise .90 olarak saptanmıştır. Test tekrar test doğrultusunda gerçekleştirilen DFA bulgularından elde edilen 3 faktörlü yapının doğrulandığını göstermektedir. (RMSEA .081, SRMR 0.66, NFI 0.91, CFI 0.94, NNFI 0.93, x2/df=2,64). Çalışmanın ikinci aşamasında geliştirilen RYÖ elit sporculara uygulanmıştır.Araştırmanın evrenini Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezlerine kayıtlı ve antrenmanlarına devam eden elit sporcular oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise TOHM larda antrenmanlarına devam eden 18 yaşını doldurmuş 529 elit sporcu oluşturmaktadır. Elde edilen veriler SPSS 25 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin parametrik testlere uygunluğuna karar vermek için normallik ve homojenlik testleri yapılmıştır. Bu bağlamda kurtosis ve skewness değerlerine, histogram ve Q-Q plot sonuçlarına bakılmıştır. Sonuçlara göre verilerin normal dağılmadığı tespit edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler ve non-parametrik testler olan Mann-Whitney U Testi ile Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır. Alt boyutların bir biri ile olan ilişkisini belirlemek için Spearman’s Correlation testi uygulanmıştır. Elit sporcuların rekreasyon yönetimleri ve belli değişkenlerin elit sporcuların rekreasyon yönetimlerini değiştirip değiştirmediğine yönelik analizler sonucunda Katılımcılara dair cinsiyet, branş, spor yaşı, spor yapmaya devam ettiği il, katıldığı uluslararası müsabaka sayısı, günlük çalışma saati, günlük antrenman saati, boş zamanı verimli geçirme durumu ve boş zamanları kiminle geçirdiği değişkenleri ile rekreasyon yönetimine yönelik alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Bunun yanı sıra güncel eğitim durumları, gelir seviyeleri, ilk millilik yaşı ve katıldığı uluslararası müsabakalardan aldığı dereceler ile rekreasyon yönetimine yönelik alt boyutlarında anlamlı farklılığın olmadığı saptanmıştır. Sonuç olarak elit sporculara rekreasyon yönetimi konusunda eğitim verilmesinin olumlu etki yaratacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler : Rekreasyon, Serbest Zaman, Rekreasyon Yönetimi, Elit Sporcu